Dự kiến trong quý IV/2020 Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam (HoSE: GVR) sẽ nhận được khoản bồi thường 540 tỷ đồng từ chuyển đổi đất cao su cho đại dự án sân bay quốc tế Long Thành giai đoạn 1 và 1.300 tỷ đồng từ thanh lý gỗ cây cao su.
Trong 9 tháng đầu năm 2020, Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam (HoSE: GVR) ghi nhận thu nhập ròng khác chỉ đạt 254 tỷ đồng, giảm 74% so với cùng kì.
Theo Chứng khoán Bản Việt, sự sụt giảm này là do công ty chưa ghi nhận khoản bồi thường từ chuyển đổi đất cao su cho đại dự án sân bay quốc tế Long Thành giai đoạn 1 tại tỉnh Đồng Nai. Trong khi đó, giá trị ước tính khoản thu nhập khác mà Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam có thể ghi nhận từ dự án này là 540 tỷ đồng.
Ngoài ra, cũng trong quý cuối năm, GVR có thể sẽ tăng tốc trở lại quá trình thanh lý gỗ cây cao su, vốn đang gặp khó do ảnh hưởng chung từ dịch Covid-19.
Tại đại hội đồng cổ đông năm 2020, công ty đã đặt ra mục tiêu ghi nhận 1.500 tỷ đồng việc mua bán gỗ, cho nên VCSC dự báo nguồn thu từ hoạt động nêu trên sẽ đem về cho GVR khoảng 1.300 tỷ đồng trong quý IV.
Quý IV, GVR dự thu trên 1.800 tỷ đồng từ đền bù đất Long Thành và thanh lý gỗ cao su
Trong quý III, GVR có khoản thu nhập tài chính trị giá 924 tỷ đồng, tăng đột biến gấp 6 lần so với cùng kỳ, chiếm phần lớn là thu nhập tài chính khác 714 tỷ đồng.
Liên quan đến khoản thu nhập này, Chứng khoán Bản Việt nhận định nó đến từ hoạt động thoái toàn bộ cổ phần của GVR tại Công ty TNHH MTV Địa ốc Cao su Đồng Nai (DNRR). Được biết, GVR nắm giữ 100% quyền sở hữu của DNRR, thông qua đơn vị thành viên là Công ty TNHH MTV Tổng Công ty Cao su Đồng Nai.
Mới đây, Tập đoàn Công nghiệp Cao su Việt Nam vừa có quyết định thoái vốn tại CTCP Phát triển Đô thị và Khu công nghiệp Cao su Việt Nam (Vinaruco, UPCoM: VRG) với giá khởi điểm là 20.800 đồng/cp.
Theo đó, GVR và các đơn vị thành viên quyết định bán toàn bộ cổ phần của VRG, được biết hiện tại GVR và các công ty thành viên đang sở hữu gần 15,4 triệu cổ phiếu VRG, tương ứng khoảng 59,41% vốn điều lệ tại Vinaruco.
Ước tính Tập đoàn Công nghiệp Cao Su Việt Nam cùng nhóm công ty thành viên thu về hơn 320 tỷ đồng từ thương vụ thoái vốn trên.
Về kết quả hoạt động kinh doanh, sau 9 tháng GVR ghi nhận doanh thu đạt 12.116 tỷ đồng, lãi sau thuế 2.032 tỷ đồng, giảm lần lượt 6% và 12% so với cùng giai đoạn 2019. Với kế hoạch đặt ra cho năm 2020, GVR chỉ mới hoàn thành một nửa mục tiêu doanh thu và lợi nhuận sau 3 quý.
Giá vàng hôm nay 13/11 giao ngay quanh ngưỡng 1.877 USD/ounce. Vàng giao tháng 12 trên sàn Comex New York ở mức 1.876 USD/ounce.
Thế giới vừa ghi nhận những bước tiến lớn tới mục tiêu cung cấp vaccine Covid-19 cho người dân trên toàn thế giới, mở đường tạo bước ngoặt “rất cần thiết’ để chặn đứng cuộc khủng hoảng y tế toàn cầu này.
Theo đó, sau khi các hãng dược Pfizer (Mỹ) và BioNTech (châu Âu) lần lượt thông báo một loại vaccine phòng Covid-19 do 2 công ty này phối hợp phát triển có mức độ hiệu quả lên tới hơn 90% trong giai đoạn 3 thử nghiệm trên người, thì Nga cũng đưa ra công bố của mình.
Cụ thể, Nga công bố vaccine Sputnik V của nước này có mức độ hiệu quả lên tới 92% trong việc bảo vệ con người khỏi lây nhiễm dịch bệnh Covid-19. Kết quả thử nghiệm trên dựa trên số liệu từ 16.000 người tham gia thử nghiệm đầu tiên nhận được cả 2 mũi tiêm vaccine Sputnik V cách nhau 21 ngày.
Nga đăng ký vaccine Sputnik V để sử dụng cho công chúng hồi tháng 8 và bắt đầu thử nghiệm quy mô lớn vào tháng 9. Thử nghiệm giai đoạn III loại vaccine này diễn ra tại 29 bệnh viện tại thủ đô Mosvka và có 40.000 người tình nguyện tham gia, với 1/4 số người này được tiêm giả dược.
Giá vàng hôm nay
Trong khi đó, các nhà phân tích độc lập nhận định số ca nhiễm Covid -19 ở Mỹ và châu Âu có thể đe dọa sự phục hồi kinh tế toàn cầu, làm dấy lên những kỳ vọng về gói kích thích kinh tế bổ sung, tạo đà cho giá vàng bứt phát đi lên.
Tuy nhiên, nếu dịch bệnh trở nên trầm trọng hơn và chuyển thành mối lo ngại rủi ro trên thị trường toàn cầu, thì USD có thể được giới đầu tư quan tâm như một địa chỉ trú ẩn an toàn, đồng nghĩa đồng tiền này tăng giá rất mạnh. Khi đó, giá vàng sẽ gặp khó khăn.
Chiến lược gia Margaret Yang của trang giao dịch ngoại tệ trực tuyến DailyFx, giới đầu tư đang cố gắng đạt được sự cân bằng giữa những tin tích cực về phát triển vaccine Covid-19 và mức độ nguy hiểm của dịch bệnh vẫn gia tăng trên toàn cầu.
Chuyên gia này cho rằng, các ngân hàng trung ương và chính phủ sẽ khó có thể cắt giảm các biện pháp kích thích kinh tế trước khi đại dịch Covid-19 hoàn toàn được kiểm soát.
Công ty giao dịch kim loại quý MKS PAMP phân tích, vàng vẫn nhận được sự hỗ trợ trong các đợt suy giảm, đặc biệt là từ những người nắm giữ kim loại quý này về dài hạn và mua vàng thực tế.
Trong khi đó, đà giảm của vàng vẫn chưa chấm dứt và thị trường vẫn đang trong giai đoạn giằng co trước khi xác định được hướng đi mới. Dự báo, giá vàng trong ngắn hạn sẽ vẫn bị giới hạn trong phạm vi từ 1.850 - 1.890 USD/ounce.
Tại thị trường vàng trong nước, giá vàng hôm nay (13/11) thời điểm mở cửa phiên giao dịch, PNJ Hà Nội và PNJ TP.HCM niêm yết ở mức 55,90- 56,35 triệu đồng/lượng (mua vào - bán ra).
Tại SJC Hà Nội, giá vàng hôm nay được niêm yết ở mức 55,85 triệu đồng/lượng (mua vào) và 56,35 triệu đồng/lượng (bán ra).
Giá vàng hôm nay 13/11 ở Bảo Tín Minh Châu niêm yết ở mức 55,90 triệu đồng/lượng (mua vào) và 56,18 triệu đồng/lượng (bán ra).
Tại Phú Quý giá vàng hôm nay giao dịch ở mức 55,90 - 56,20 triệu đồng/lượng (mua vào - bán ra).
Sở Xây dựng Quảng Bình vừa có văn bản đề xuất UBND tỉnh Quảng Bình một số giải pháp nhằm giải quyết, tháo gỡ khó khăn cho các dự án trên địa bàn tỉnh này, trong đó có các dự án FIR hợp tác cùng CTCP Tập đoàn Trường Thịnh.
Công ty Cổ phần Địa ốc First Real (HoSE: FIR) đã công bố báo cáo tài chính quý III/2020 với doanh thu giảm 17% so với cùng kỳ năm ngoái xuống 39 tỷ đồng.
Theo giải trình của FIR, sự sụt giảm của doanh thu là do ảnh hưởng đáng kể của dịch Covid-19 cùng với tình hình thiên tai liên tục dẫn tới nhu cầu chuyển nhượng bất động sản của thi trường giảm sút.
Trong khi giá vốn hàng bán giảm 31% chỉ còn 12 tỷ đồng, các chi phí vận hành bao gồm bán hàng và quản lý doanh nghiệp của FIR lại tăng mạnh mẽ, ghi nhận ở mức 2,7 tỷ đồng và 11,1 tỷ đồng, gấp "hàng lần" so với cùng giai đoạn 2019.
FIR cho biết, trong quý công ty gia tăng chi phí bán hàng cho các đơn vị môi giới để tiếp xúc tiếp thị bán hàng. Bên cạnh đó công ty trích lập dự phòng nợ phải thu khó đòi hơn 4,8 tỷ đồng khiến chi phí quản lý doanh nghiệp tăng đột biến.
Doanh thu quý III/2020 của D2D giảm 17% so với cùng kỳ năm ngoái xuống 39 tỷ đồng.
Các yếu tố này đã khiến công ty báo lãi sau thuế giảm 46% về mức 10,3 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng, FIR ghi nhận doanh thu đạt 176 tỷ đồng, lợi nhuận sau thuế 48 tỷ đồng, lần lượt giảm 46% và 48% so với cùng kỳ năm trước.
Được biết, năm 2020 công ty đặt kế hoạch kinh doanh 350 tỷ đồng doanh thu và 100 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế. Như vậy sau 9 tháng, công ty mới hoàn thành 50% mục tiêu doanh thu và 48% lợi nhuận năm.
Tính đến ngày 30/9/2020, tổng tài sản của FIR tăng 22% so với đầu năm, lên mức 549 tỷ đồng. Góp phần lớn trong sự tăng trưởng là các khoản phải thu ngắn hạn: 265 tỷ đồng, tăng 124%. Trong đó, bao gồm phát sinh lớn các khoản phải thu khách hàng dự án Biển Dương Ngọc, dự án Mỹ Cảnh; các khoản trả trước cho khách hàng mới phát sinh CTCP Thương mại - Dịch vụ - Khách sạn Bạch Đằng; CTCP Lasting Capital, Công ty TNHH C-Media. FIR cũng đã tăng trích lập dự phòng cho khoản phải thu khó đòi của CTCP Tập đoàn Đầu tư GaiA.
Ở chiều ngược lại vay nợ ngắn hạn đã tăng từ hơn 800 triệu đồng hồi đầu năm lên gần 35 tỷ đồng ở thời điểm cuối tháng 9.
Đáng chú ý, mới đây Sở Xây dựng Quảng Bình vừa có văn bản đề xuất UBND tỉnh Quảng Bình một số giải pháp nhằm giải quyết, tháo gỡ khó khăn cho các dự án trên địa bàn tỉnh này. Trong đó, có Dự án Khu nhà ở thương mại Trường Thịnh và Khu nhà ở thương mại Mỹ Cảnh do CTCP Tập đoàn Trường Thịnh làm chủ đầu tư mà FIR có góp vốn hơn 330 tỷ đồng.
Ngày 9/11, Quốc hội bước sang ngày thứ hai tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn với các thành viên Chính phủ. Mở đầu phiên chất vấn, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà đã trả lời câu hỏi liên quan đến việc nhiều chủ đầu tư không chịu bàn giao sổ đỏ cho khách hàng sau khi hoàn thiện thủ tục mua nhà.
Bộ trưởng Phạm Hồng Hà cho biết, theo quy định của pháp luật, 50 ngày sau khi bàn giao nhà ở cho người mua nhà thì chủ đầu tư phải làm các thủ tục cấp chứng nhận sử dụng đất và nhà ở cho người dân. Pháp luật cũng đã quy định chế tài xử phạt lên đến 1 tỷ đồng đối với những chủ đầu tư chậm trễ việc này.
Tuy nhiên, tình hình thực tế có hiện tượng nhiều chủ đầu tư chậm trễ bàn giao sổ đỏ cho khách hàng sau khi hoàn thiện thủ tục mua nhà, tuy rằng không lớn.
Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà
Thống kê của Bộ Xây dựng cho thấy, đối với loại hình chung cư, tranh chấp liên quan đến nội dung nói trên chỉ chiếm 2% trong tổng số các tranh chấp về nhà chung cư. Song, số lượng người dân, hộ dân chịu ảnh hưởng lại rất nhiều, đây là vấn đề cần tập trung giải quyết.
Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng, có hai nguyên nhân chính để xảy ra hiện tượng nói trên. Thứ nhất, chủ đầu tư thực hiện chưa đầy đủ các thủ tục để cấp quyền sử dụng đất và sở hữu nhà ở. Thứ hai, mặc dù có thể đã thực hiện các thủ tục, nhưng chủ đầu tư vẫn cố tình chây ỳ trong việc cấp quyền cho người dân.
Trước tình hình trên, Bộ Xây dựng đã trao đổi với Bộ Tài nguyên và Môi trường để có giải pháp xử lý dứt điểm.
Cụ thể, đối với những loại dự án đã thực hiện xong thủ tục, song chủ đầu tư chậm trễ đề nghị chính quyền các địa phương nghiêm khắc theo xử phạt vi phạm hành chính. Trường hợp tiếp tục chây ỳ, chuyển cơ quan điều tra xử lý hình sự.
Đối với các dự án còn thiếu thủ tục pháp lý để cấp quyền sử dụng đất và nhà ở. Bộ sẽ đồng thời song song giải quyết thủ tục, pháp lý còn thiếu, đồng thời thực hiện ngay cấp quyền sử dụng đất và nhà ở cho người dân.
Bộ trưởng Phạm Hồng Hà cũng nhận định, vì các địa phương có cơ chế khác nhau, mỗi dự án có vướng mắc khác nhau, Bộ Xây dựng đề nghị địa phương có báo cáo rà soát, trao đổi ý kiến cụ thể với những Bộ, ngành liên quan cùng phối hợp giải quyết.
"Bên cạnh đó, chúng ta phải thực hiện một số giải pháp căng cơ hơn như điều chỉnh quy định pháp luật về nghiệm thu nhà ở, nghiệm thu công trình xây dựng, sửa đổi bổ sung một số điểm của Nghị định hướng dẫn luật kinh doanh bất động sản nhằm tạo điều kiện cấp quyền sử dụng đất được thuận lợi hơn", Bộ trưởng Phạm Hồng Hà cho hay.
Giá vàng thế giới đã có tuần tăng mạnh nhất kể từ tháng 7, nhưng nó còn có thể tăng mạnh hơn nữa trong những ngày tới, bởi một thị trường đang lạc quan cùng chiến thắng mang tên Joe Biden. Giá vàng thế giới tiếp tục tăng vọt bám chắc mốc 1.950 USD, vàng SJC đang được bán ra ở 56,80 triệu đồng/lượng.
Giá vàng dự đoán đạt mốc 2.000 USD/ounce
Sau hơn 4 ngày kiểm phiếu bầu cử căng thẳng, ông Biden, ứng viên đảng Dân chủ cuối cùng đã giành 290 phiếu đại cử tri, trở thành Tổng thống thứ 46 của Mỹ.
Trước bối cảnh đó, giới đầu tư có vẻ đang tin chắc rằng, một Tổng thống hoàn toàn mới của đảng Dân chủ sẽ lập tức tung ra nhiều biện pháp kích thích kinh tế lớn nhằm hỗ trợ nền kinh tế Mỹ tăng trưởng sau những ảnh hưởng nặng nề từ dịch Covid-19.
Theo đó, chính quyền Biden được dự báo sẽ thúc đẩy gói kích thích tài khóa lớn để hỗ trợ hộ gia đình, người lao động và doanh nghiệp nhỏ, cũng như đầu tư vào cơ sở hạ tầng để thúc đẩy tăng trưởng việc làm trong nền kinh tế.
Tân Tổng thống Mỹ Joe Binden
Ông Biden cũng đề xuất chủ trương Made in America (Sản xuất tại Mỹ), hứa hẹn sẽ đưa các nhà máy trở lại Mỹ, qua đó tạo thêm công ăn việc làm và cải thiện thị trường lao động Mỹ vốn đang lao đao sau cuộc khủng hoảng đại dịch.
Tân Tổng thống Mỹ đồng thời khẳng định sẽ đưa chuỗi cung ứng các sản phẩm quan trọng như trang thiết bị y tế, dược phẩm trở lại Mỹ để tránh tình trạng thiếu hụt trầm trọng và phải phụ thuộc vào Trung Quốc như thời điểm đầu đại dịch Covid-19 bùng phát.
Ngoài ra, ông Biden đã tuyên bố sẽ tăng thuế doanh nghiệp và thuế thu nhập với tầng lớp giàu của đất nước. Nếu kịch bản đó xảy ra, các gói kích thích, chính sách thay đổi có thể đẩy lạm phát lên cao. Diễn biến thị trường và đặc biệt là tâm lý, khiến USD mất giá và giá vàng được đẩy lên.
Trước đó, kim loại quý vốn được coi là hàng rào chống lại lạm phát và giảm giá tiền tệ, đã tăng 28% trong năm nay nhờ vào các gói kích thích lớn trên quy mô toàn cầu để giúp đỡ nền kinh tế bị ảnh hưởng bởi Covid-19.
Dự báo về giá vàng tuần mới, khảo sát mới nhất của Kitco News cho thấy, tâm lý lạc quan giữa các nhà phân tích Phố Wall đang ở mức cao kỷ lục.
Triển vọng tích cực được đưa ra khi giá vàng đã vượt qua ngưỡng kháng cự quan trọng trong ngắn hạn, chạm mức cao nhất trong 6 tuần. Sự phục hồi diễn ra khi đồng USD đã giảm xuống dưới các mức hỗ trợ chính và ở mức thấp nhất trong 2 tháng.
15 nhà phân tích Phố Wall đã tham gia cuộc khảo sát giá vàng tuần này. Kết quả là có 14 nhà phân tích (93%) dự đoán giá vàng sẽ tăng; trong khi đó, 1 nhà phân tích (7%) dự đoán giá kim loại quý sẽ giảm.
Mặc dù kém lạc quan hơn một chút so với Phố Wall, nhưng nhìn chung, các nhà đầu tư của Main Street vẫn tỏ ra rất tích cực đối với giá vàng.
Tổng cộng 1.310 phiếu bầu đã được bỏ ra trong tuần. Trong số đó, 100.8 phiếu bầu (77%) nói rằng, họ lạc quan về vàng vào tuần mới, 188 phiếu bầu (14%) dự đoán vàng sẽ giảm giá, còn 114 phiếu bầu (9%) đưa ra ý kiến trung lập.
Nhà phân tích Edward Meir của EDF Man Capital Markets cho biết, thị trường tin rằng dù ai là Tổng thống thì một gói kích thích kinh tế cuối cùng cũng sẽ đến và đó có thể là lý do tại sao vàng đang tăng giá. Vàng có khả năng đạt mức 2.000 USD/ounce vào cuối tháng hoặc sớm hơn.
Trong khi đó, Charlie Nedoss, chiến lược gia thị trường cấp cao của LaSalle Futures Group nói rằng, nhiệm kỳ của tổng thống của Biden có nghĩa là sẽ có thêm nhiều gói kích thích. Vấn đề bây giờ chỉ là những kích thích đó ở mức độ nào. Điều đó sẽ dẫn đến lạm phát, kéo đồng USD lao dốc và hỗ trợ giá vàng tăng cao hơn.
Giá vàng được dự đoán sẽ tăng lên mức 2.000 USD/ounce
USD lao dốc
Theo nhiều nhà phân tích, trong thời kỳ bất ổn chính trị hiện nay, mọi con mắt đang đổ dồn vào sự biến động giá của đồng đô la Mỹ.
Cụ thể, việc ông Biden chiến thắng trong cuộc đua vào nhà Trắng đồng nghĩa với tiền mà Chính phủ Mỹ dành cho công cuộc chống Covid-19 trong thời gian tới sẽ nhiều lên, lạm phát sẽ theo đó tăng theo, và đồng USD sẽ mất giá.
Trên thực tế, giá trị USD đã yếu trong gần suốt cả nhiệm kỳ Tổng thống của Donald Trump do việc giảm thuế, thâm hụt lớn và một số đợt cắt giảm lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED). Kể từ khi ông Trump nhậm chức năm 2017 đến nay, Dollar Index đã mất hơn 7% giá trị.
Đồng tiền này chỉ tăng giá trong một khoảng thời gian ngắn trong năm nay, trước khi Covid-19 tác động tới nền kinh tế Mỹ. Tính từ đầu năm tới nay, đồng tiền này vẫn mất khoảng 3% giá trị. Điều này tạo lợi thế lớn cho các công ty công nghệ lớn và các công ty đa quốc gia.
Trái ngược giá vàng, USD thấp nhất 2 năm
Ole Hansen – Giám đốc Chiến lược tại Saxo Bank cho rằng, USD sẽ mất giá, do Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) có thể sẽ tung thêm kích thích hỗ trợ nền kinh tế.
"Cuộc bầu cử đã qua, nhưng đại dịch Covid-19 thì chưa. Thị trường đang tìm kiếm sự trợ giúp cho nền kinh tế và họ sẽ quay sang Fed – cơ quan có thể khiến USD yếu đi", ông nói.
Giám đốc của Darin Newsom Analysis - Darin Newsom nhận định, đồng bạc xanh và vàng đều đã có những động lực kĩ thuật quan trọng dẫn đến giá cao hơn, tuy nhiên yếu tố quan trọng nhất hiện này là tâm lí thị trường.
Bởi vậy, chuyên gia này cho rằng, giới giao dịch nên tích trữ vàng do Mỹ đang còn rất nhiều bất ổn. Với các vụ kiện liên quan đến vấn đề kiểm phiếu bầu cử Tổng thống Mỹ, có thể mất một thời gian nữa để xác định chính xác ai sẽ là ông chủ Nhà Trắng nhiệm kỳ kế tiếp, những diễn biến này sẽ gây áp lực lên USD.
Mở cửa phiên giao dịch ngày 9/11, chỉ số US Dollar Index (DXY), đo lường biến động đồng bạc xanh với 6 đồng tiền chủ chốt (EUR, JPY, GBP, CAD, SEK, CHF) đứng ở mức 92,46 điểm, giảm 0,14%.
Trong 4 giao dịch liên tiếp vừa qua, DXY liên tục giảm so với rổ các đồng tiền đối tác chủ chốt, hiện đã xuống mức thấp nhất 2 năm và được dự báo sẽ duy trì thấp hoặc giảm nữa do những tình tiết gay cấn của cuộc bầu cử và dự báo sẽ còn nhiều tranh cãi xung quanh vấn đề này.
Sau khi truyền thông xướng tên ông Joe Biden đắc cử Tổng thống Mỹ thứ 46, điều thế giới và Việt Nam quan tâm hiện nay là chính sách kinh tế của ông đối với Trung Quốc thế nào? Quan hệ thương mại của Việt Nam và Hoa Kỳ sẽ ra sao và nguy cơ Việt Nam bị "trừng phạt" có gia tăng khi Biden đắc cử Tổng thống?
Xung quanh vấn đề này, Góc nhìn chuyên gia của Dân Việt đã có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Xuân Thành, Giảng viên cao cấp Đại học Fulbright Việt Nam, thành viên tổ tư vấn Thủ tướng Chính phủ.
Ông Nguyễn Xuân Thành, Giảng viên cao cấp Đại học Fulbright Việt Nam, thành viên tổ tư vấn Thủ tướng Chính phủ bình luận về việc ông Joe Biden đắc cử Tổng thống Mỹ
Joe Biden đắc cử Tổng thống Mỹ, sức ép "chĩa" vào Việt Nam giảm
Điểm khác biệt có thể thấy ngay trong chính sách kinh tế của Joe Biden với chính quyền Trump là gì và nó có tác động như thế nào tới Việt Nam, thưa ông?
Sau đắc cử Tổng thứ thứ 46 của Hoa Kỳ, ưu tiên hàng đầu và cũng là trước mắt trong chính sách kinh tế của Joe Biden là vừa kiểm soát được Covid-19, vừa thực hiện các gói hỗ trợ và kích thích để vực dậy nền kinh tế Hoa Kỳ. Trong khi đó, Chính quyền Trump không thực hiện các chính sách kiểm soát dịch Covid-19. Đây là sự khác biệt giữa chính sách kinh tế của Donald Trump và Joe Biden.
Có thể thấy rằng, sự thất bại của chính quyền Donald Trump trong kiểm soát Covid-19 là một trong những yếu tố giúp Biden thắng cử. Chính vì vậy, thông báo mang tính chính sách đầu tiên của Biden còn trước cả diễn văn nhận đặc cử là thành lập "task force" về Covid. Tất nhiên, song song với việc thực hiện được chính sách kiểm soát dịch Covid-19, Biden sẽ phải mạnh tay hơn trong việc tung ra các gói chính sách hỗ trợ và kích thích kinh tế. Nếu chính sách đó của Biden thành công, sự hồi phục kinh tế của cả Hoa Kỳ và thế giới sẽ đến nhanh hơn. Một khi Hoa Kỳ và chính phủ của các quốc gia trên thế giới khác vẫn chủ quan với Covid-19, và dịch bệnh vẫn hoành hành tại Hoa Kỳ và EU thì Việt Nam cũng không thể mở cửa kinh tế để phát triển được cho dù kiểm soát dịch tốt trong nước.
Xét về quan hệ tổng thể, kinh tế Việt Nam vẫn sẽ tiếp tục thẳng tiến theo chiều hướng tích cực. Cộng với mối quan hệ tích cực đang gia tăng với nhiều nước thì vị trí của Việt Nam sẽ tiếp tục thuận lợi trong quan hệ thương mại quốc tế.
Joe Biden đắc cử Tổng thống Mỹ, ưu tiên hàng đầu là kiểm soát được Covid-19
Ngược lại, Biden mạnh tay trong kiểm soát dịch Covid-19 nhưng lại không đạt được thỏa hiệp với Quốc hội, đặc biệt là Thượng viện có thể vẫn dưới sự kiểm soát của Đảng Cộng hòa, để tăng các gói hỗ trợ và kích thích kinh tế, kinh tế Hoa Kỳ không vực dậy được, kinh tế toàn cầu cũng liêu xiêu. Điều này sẽ tác động tiêu cực tới Việt Nam. Đơn cử như trong hoạt động xuất khẩu – một trong những điểm sáng của kinh tế Việt Nam 10 tháng đầu năm nay, nếu như kinh tế Hoa Kỳ tiếp tục suy yếu, xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường này sẽ không còn tích cực như năm 2020 này.
Trong năm 2020, mặc dù chịu tác động của dịch Covid-19 nhưng giá trị xuất khẩu hàng hóa của Việt Nam vào Hoa Kỳ tăng mạnh (trong 10 tháng tăng 24%). Không có quốc gia nào xuất khẩu sang Mỹ lại tăng mạnh như Việt Nam. Lý do, là tất cả các dòng hàng mà Việt Nam xuất khẩu mạnh đều là những dòng hàng Trung Quốc bị Mỹ áp thuế. Hay nói khác, Việt Nam tiếp tục hưởng lợi từ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung, cho dù là sức mua trong nền kinh tế Mỹ yếu đi. Tất nhiên điều này cũng dẫn tới việc Việt Nam rơi vào "tầm ngắm" của Chính quyền Hoa Kỳ vì thâm hụt thương mại với Việt Nam ngày càng tăng lên.
Ông có nhắc đến việc, Việt Nam đang trong "tầm ngắm" của Hoa Kỳ khi mức độ thâm hụt thương mại giữa quốc gia này với Việt Nam ngày càng nặng nề hơn. Liệu nguy cơ Việt Nam bị "trừng phạt" có gia tăng khi Biden đắc cử Tổng thống?
Dưới thời Donald Trump, sức ép từ Nhà Trắng là chỉ trích, gây sức ép và tiến hành điều tra tất cả các nền kinh tế có thâm hụt thương mại lớn với Mỹ, trong đó có Việt Nam. Cho đến này, tất cả các nước có thặng dư lớn, trừ Việt Nam, đều đã bị Mỹ tấn công như: Trung Quốc, EU, Mexico, Canada và Nhật Bản. Chúng ta vẫn nghĩ Việt Nam là nước nhỏ và quan hệ chiến lược với Hoa Kỳ quan trọng hơn là vài chục tỷ đô-la thâm hụt, nên chính quyền Trump sẽ không làm gì. Nhưng, trong một động thái gần đây nhất, Hoa Kỳ đã "chĩa mũi súng" vào Việt Nam. Cụ thể vào tháng 10 năm nay, Cơ quan Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) đã tiến hành điều tra đối với Việt Nam về vấn đề quản lý tỷ giá hối đoái để xác định xem chính sách tỷ giá của Việt Nam có phải là nguyên nhân làm cho thâm hụt thương mại hàng hóa của Hoa Kỳ với Việt Nam ngày càng cao và nó có gây thiệt hại cho nền kinh tế Hoa Kỳ hay không?
Nếu nhìn khách quan thì có thể thấy, chuyện Việt Nam thặng dư với Mỹ là do cơ cấu chứ không phải chính sách tỷ giá VND-USD của Việt Nam. Về mặt cơ cấu, Việt Nam thâm hụt với các nền kinh tế châu Á như Hàn Quốc, Trung Quốc, ASEAN, trong khi thặng dư với các nền kinh tế phát triển là EU và Hoa Kỳ. Đó là bởi Việt Nam nhập máy móc thiết bị, linh phụ kiện, nguyên vật liệu từ châu Á để lắp ráp, chế biến và xuất sản phẩm cuối cùng sang EU và Hoa Kỳ.
Chính quyền Trump đã "tấn công" bất kể ai có thặng dư lớn với Mỹ. Cuộc điều tra thương mại của USTR đối với Việt Nam đã diễn ra và không thể dừng. Kết quả sẽ được công bố trong thời gian tới, sau khi Tổng thống mới của Hoa Kỳ nhậm chức. Nhưng với việc Biden đắc cử Tổng thống, sức ép "chĩa mũi súng" vào Việt Nam trong quan hệ thương mại song phương thực ra lại giảm đi. Nghĩa là, ngay cả khi kết quả điều tra của USTR về chính sách tỷ giá của Việt Nam là tiêu cực thì chính quyền Biden cũng ít có khả năng đưa ra hành động trừng phạt về mặt thương mại.
Trong hợp tác với Hoa Kỳ về mặt thương mại tới đây, thứ nhất, Việt Nam vẫn cần thể hiện ra là chính sách tỷ giá mặc dù có sự tác động của cơ quan điều hành chính sách tiền tệ, nhưng được quản lý theo hướng linh hoạt và tỷ giá có biến động dưới tác động của cung cầu thị trường, chứ không phải là để thúc đẩy xuất khẩu sang Hoa Kỳ. Trong thời gian qua, khi Hoa Kỳ đánh thêm thuế vào hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc thì Việt Nam có xuất khẩu mạnh hơn vào thị trường Mỹ. Nhưng những sản phẩm mà Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ không phải những sản phẩm Việt Nam nhập mạnh từ Trung Quốc. Thứ hai, Việt Nam cũng đang đẩy mạnh nhập khẩu từ Hoa Kỳ, bao gồm nông sản, máy móc thiết bị và khí tự nhiên hóa lỏng.
Joe Biden đắc cử Tổng thống Mỹ, sức ép "chĩa mũi súng" vào Việt Nam giảm
Không thể "đảo chiều" được chính sách cứng rắn của Trump đối với Trung Quốc
Nói như ông có nghĩa rằng, Việt Nam đang thực sự hưởng lợi từ chiến tranh thương mại. Tuy nhiên, đó là thời của Chính quyền Trump, liệu ông Biden đắc cử Tổng thống Mỹ, chúng ta có mất đi lợi thế này hay không?
Nhìn lại nhiệm kỳ vừa qua, Tổng thống Donald Trump đã coi chính sách Trung Quốc như một trong những điểm sáng mấu chốt ngay từ ngày đầu vận động tranh cử. Ông chủ trương mạnh tay với Bắc Kinh để lấy lại sự lành mạnh trong cạnh tranh thương mại, buộc Trung Quốc chấm dứt những hành vi trợ cấp doanh nghiệp và vi phạm quyền sở hữu trí tuệ. Trump châm ngòi chiến tranh thương mại Mỹ - Trung trước khi đưa xung đột lan sang nhiều lĩnh vực khác từ công nghệ đến tài chính. Trump áp đặt hàng loạt mức thuế quan nặng nề lên hàng nhập khẩu Trung Quốc, buộc nước này ký vào thỏa thuận thương mại giữa 2 quốc gia này.
Điều đáng nói là khi Tổng thống Donald Trump thực hiện chính sách cứng rắn với Trung Quốc thì đây là chính sách duy nhất mà cả hai Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ đều ủng hộ. Chống Trung Quốc là di sản mà Trump để lại. Điều đó cũng cho thấy, khi Biden đắc cử Tổng thống thì ông cũng không thể "đảo chiều" được chính sách cứng rắn của Trump đối với Trung Quốc. Nếu Trung Quốc không đưa ra động thái chấp nhận các yêu cầu của Hoa Kỳ, chính quyền mới của Biden sẽ không tự động dỡ bỏ thuế quan đã áp đặt hàng hóa Trung Quốc. Khả năng cao là Biden sẽ vẫn giữ nguyên mức các mức thuế này.
Những người ủng hộ cho Trump vừa qua có đưa ra cáo buộc cho rằng, nếu bỏ phiếu cho Biden thì Biden dễ thỏa hiệp với Trung Quốc. Tuy nhiên, theo tôi, tình huống này không xảy ra. Thậm chí, với sự ủng hộ rộng rãi trong bối cảnh cảnh chính trị, xã hội, kinh tế của Mỹ, sức ép của Mỹ với Trung Quốc trên về cả thương mại, đầu tư và công nghệ sẽ vẫn được duy trì.
Joe Biden đắc cử Tổng thống Mỹ: Mỹ tái gia nhập TPP, thách thức với Việt Nam không lớn
Một trong những vấn đề chắc chắn sẽ không xảy ra nếu Donald Trump tái đắc cử nhiệm kỳ thứ 2 đó là việc Mỹ có thể tái gia nhập lại Hiệp định TPP bây giờ đã là CPTPP. Nhưng với Biden thì khả năng này vẫn có thể xảy ra. Việt Nam lợi gì và mất gì từ TPP nếu Mỹ tái gia nhập, thưa ông?
Chúng ta đã biết, chỉ trong một vài ngày sau nắm chức Tổng thống Hoa Kỳ, Donald Trump đã quyết định rút khỏi TPP. Sau đó, các nước thành viên tham gia đàm phán TPP vẫn Hoa Kỳ sẽ tham gia lại TPP trong tương lai. Chính vì vậy, các nước thành viên còn lại đã đàm phán để vẫn có được CPTPP.
Joe Biden đắc cử Tổng thống Mỹ: Mỹ tái gia nhập TPP là không cao
CPTPP khác với TPP là những điều khoản có lợi nhất cho Hoa Kỳ về đầu tư và sở hữu trí tuệ đã được "treo", nhưng không bị xóa. Khi Hoa Kỳ quyết định quay trở lại, thì những điều khoản này sẽ có hiệu lực. Đối với Việt Nam, những điều khoản này không tạo ra nhiều thách thức như đối với Australia hay Nhật Bản. Nếu Hoa Kỳ quay lại TPP thì nhưng lợi ích đối với Việt Nam về xuất khẩu và đầu tư nước ngoài mà các nhà đàm phán Việt Nam đã từng hướng tới sẽ trở thành hiện thực.
Tuy nhiên, khả năng Biden đưa Hoa Kỳ quay lại với TPP là không cao và chắc chắn sẽ không xảy ra ngay. Thứ nhất, chính sách kinh tế đối ngoại không phải là ưu tiên so với chính sách kinh tế nội địa. Như đã nói, Joe Biden đã công bố sự tập trung chính sách trước mắt là kiểm soát Covid và các gói kích thích kinh tế. Chính sách tài khóa bao gồm tăng chi tiêu chính phủ và tăng thuế sẽ là cuộc thương lại gay cấn giữa Nhà Trắng và Quốc hội. Thứ hai, trong chính sách đối ngoái, thì TPP cũng ở vào thứ yếu. Hành động đầu tiên về đối ngoại của Joe Biden sẽ là đưa Hoa Kỳ quay lại với Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu. Tiếp theo đó sẽ là việc tạo dựng lại quan hệ đối ngoại với các nước đồng minh và đối tác chính. TPP đối với Biden không hề là quyết định dễ dàng và chắc chắc phé Dân chủ của ông, đặc biệt là phía cực tả, sẽ chống đối quyết liệt.
Bình luận về bầu cử Tổng thống Mỹ 2020, chuyên gia kinh tế Nguyễn Xuân Thành, Giảng viên cao cấp Đại học Fulbright Việt Nam, thành viên tổ tư vấn Thủ tướng Chính phủ, cho rằng ông Joe Biden đắc cử Tổng thống Mỹ thứ 46, thì nhiệm kỳ Tổng thống mới vẫn chịu áp lực cho nền chính trị Hoa Kỳ đó là tiếp tục "mạnh tay" Trung Quốc.
Ông Joe Biden đắc cử Tổng thống Mỹ thứ 46
"Joe Biden đắc cử Tổng thống Mỹ cũng không thể tính toán chấm dứt chiến tranh thương mại Mỹ - Trung. Sự cạnh tranh giữa các siêu cường, đặc biệt là cạnh tranh công nghệ sẽ vẫn tiếp tục. Tới đây sự cạnh tranh này sẽ kết hợp với xu hướng có từ trước khi có chiến tranh thương mại, sự dịch chuyển các Tập đoàn lớn sang Việt Nam và một phần quay trở lại Bắc Mỹ", ông Thành bình luận.
Điều thứ hai, theo ông Nguyễn Xuân Thành có thể sẽ không xảy ra ngay nhưng sẽ được khởi động trở lại khi Joe Biden đắc cử Tổng thống Mỹ đó là Mỹ có thể quay trở lại với CPTPP – Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương hay không?
"Thực ra, nhiệm kỳ tổng thống Trump đã "gây thiệt hại" cho Việt Nam khi quyết đưa Mỹ ra khỏi CPTTP. Khi đàm phán CPTTP, Việt Nam đã chấp nhận rất nhiều điều kiện bao gồm cam kết mở cửa thị trường, công đoàn… vì sự hấp dẫn của thị trường Hoa Kỳ. Nếu không có Hoa Kỳ, có thể Việt Nam đã không tham gia CPTTP, nhưng khi đã tham gia CPTPP, dù Hoa Kỳ rút ra Việt Nam vẫn ở lại.
Chuyên gia kinh tế Nguyễn Xuân Thành, thành viên Tổ tư vấn của Thủ tướng Chính phủ (Ảnh: Trọng Hiếu)
Vì vậy, hi vọng tích cực khi Joe Biden đắc cử Tổng thống Mỹ, nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ quay trở lại CPTTP và đó sẽ là điều tích cực cho Việt Nam. Tuy nhiên, Đảng Dân chủ sẽ gây áp lực rất lớn cho ông Biden. Nếu trung dung, thương mại tự do sẽ quay lại nhưng áp lực từ phía Đảng Dân chủ sẽ không hề dễ dàng cho ông Biden trở lại CPTPP", ông Thành phân tích.
Điều thứ ba, Joe Biden đắc cử Tổng thống Mỹ, nước này vẫn sẽ tiếp tục để ý đến Việt Nam về câu chuyện thâm hụt thương mại với Việt Nam.
"Về lâu dài Việt Nam phải có điều chỉnh, Việt Nam sẽ phải nhập máy móc thiết bị của Hoa Kỳ, tiếp tục đầu tư ngành năng lượng tái tạo sử dụng thiết bị, nguyên liệu khí của Hoa Kỳ…", ông Thành bình luận.
Cũng nhân sự kiện ông Joe Biden đắc cử Tổng thống Mỹ thứ 46, chuyên gia kinh tế Huỳnh Thế Du, Giảng viên Đại học Fulbright Việt Nam cũng cho rằng, trong việc ứng phó với một Trung Quốc đang lên, Mỹ và các nước phương Tây khác đã rất lúng túng và không biết phải làm như thế nào trong rất nhiều năm.
"Ông Trump là người đã đưa ra được cách thức hay tìm ra ánh sáng cuối đường hầm. Đây là thành tích đáng được công nhận của ông ta", ông Du bình luận.
Các chính sách với Trung Quốc của Trump đã cho thấy tính khả thi và nhận được sự đồng tình và đánh giá cao. Cho dù không ưa gì Trump, nhưng cây bỉnh bút của New York Times Thomas Frieman đã viết rằng Mỹ không đáng có Tổng thống Trump, nhưng Trung Quốc đáng phải chịu ông ấy. Friedman viết:
"Chúng ta cần có một tổng thống gọi tên cuộc chơi với Trung Quốc. Và Trump đã làm được điều đó, tôi có thể nói là gan góc và cứng rắn hơn bất kỳ người tiền nhiệm nào của ông ấy. Tôi thừa nhận công lao này của ông ta."
"Trump đã gọi được tên cuộc chơi với Trung Quốc. Tuy nhiên, để có thể hiệu quả thì cần phải có sự liên thủ giữa các nước. Đây là điều mà ông Trump đã không làm được. Liên minh này cần một thủ lĩnh có thể tập hợp được mọi người cùng liên thủ với nhau. Đây chính là điểm mạnh của Joe Biden. Thế giới biết ông quá rõ và ông là người trung dung, từng trải nên có thể tạo ra sự tin cậy và thoải mái của các bên. Do vậy, Biden sẽ lợi hại hơn Trump trong việc này", ông Du bình luận.
Nói một cách đơn giản là có sự phân công nhau giữa Trump và Biden. Người thứ nhất gọi tên cuộc chơi và người thứ hai dứt điểm nó.
"Đối với Việt Nam, kịch bản tốt nhất sẽ là Trung Quốc tiếp tục phát triển về kinh tế và tuân thủ luật chơi toàn cầu và các liên minh trong khu vực tạo ra các mối quan hệ sống động và thực chất", ông Du bình luận.
Ông Du phân tích thêm, đối với vấn đề thứ nhất, Trung Quốc có những yếu tố nền tảng nên vẫn sẽ đi lên. "Và khi Joe Biden có thể tập hợp được các nước thì có thể buộc Trung Quốc tuân thủ luật chơi. Đối với vấn đề thứ hai, những nền tảng đã được tạo ra từ chính sách xoay trục gắn với CPTTP thời Obama và FOIP thời Trump và Việt Nam có vị trí quan trọng và thuận lợi trong đó. Như vậy, khả năng có được vế thứ hai là rất lớn", ông Du phân tích.
Ông Du cho hay, việc ông Joe Biden đắc cử Tổng thống Mỹ thứ 46 thì mối quan hệ với Việt Nam vẫn sẽ tiếp tục thẳng tiến theo chiều hướng tích cực. Cộng với mối quan hệ tích cực đang gia tăng với nhiều nước thì vị trí của Việt Nam sẽ tiếp tục thuận lợi trong quan hệ quốc tế. "Tôi thấy lạc quan về một triển vọng tích cực cho Việt Nam", ông Du cho hay.
Việc dẫn trước Trump 30.000 phiếu bầu tại bang chiến địa Pennsylvania đã giúp ông Biden có thêm 20 phiếu đại cử tri, qua đó nắm chắc trong tay tới 284 phiếu đại cử tri. Điều này đồng nghĩa với cơ hội tái đắc cử nhiệm kỳ thứ hai của Trump đã hoàn toàn lụi tắt.
Điều thị trường quan tâm giờ đây là việc Trump thất cử trước ứng viên Đảng Dân chủ Joe Biden có ý nghĩa ra sao với nền kinh tế Mỹ nói riêng và thương mại toàn cầu nói chung?
Trong 3 năm đầu nhiệm kỳ trước khi đại dịch Covid-19 bùng phát, ông Trump đã giành được những thành tựu kinh tế nổi bật. Điều đó thể hiện ở thị trường lao động mạnh nhất trong nửa thế kỷ và thị trường chứng khoán liên tục lập đỉnh kỷ lục.
Nếu vào thời điểm kết thúc nhiệm kỳ của ông Obama, tỷ lệ thất nghiệp nước Mỹ hiện ở mức 4,7% thì đến quý IV/2019, sau 3 năm cầm quyền, Trump đã đưa con số này xuống mức 3,5%, thấp nhất trong vòng 50 năm. Không chỉ việc làm tăng trưởng, tiền lương cho người lao động cũng tăng mạnh. Chỉ một năm giữ ghế chủ nhân Nhà Trắng, ông Trump đã đưa thu nhập bình quân hộ gia đình Mỹ lên mức cao kỷ lục 61.372 USD trong năm 2017, khiến 3,9 triệu người Mỹ không còn phải đăng ký nhận trợ cấp thực phẩm.
Chỉ trong một năm sau khi nhậm chức, chính sách giảm thuế của chính quyền Trump đã đưa hơn 450 tỷ USD vốn đầu tư nước ngoài quay đầu về Mỹ. Lợi nhuận doanh nghiệp tăng vọt nhờ thuế giảm khiến các công ty điên cuồng đổ tiền mua lại cổ phiếu của chính họ. Cả ba chỉ số chứng khoán Mỹ là Dow Jones, S&P 500 và Nasdaq Composite liên tục xác lập đỉnh kỷ lục. Cho đến đầu năm 2020, trước thời điểm dịch Covid-19 bùng phát biến Mỹ thành ổ dịch lớn nhất thế giới, ước tính đã có hơn một nửa số người Mỹ đầu tư vào thị trường chứng khoán, tính cả đầu tư trực tiếp và gián tiếp thông qua các quỹ đầu tư, quỹ hưu trí…
Ngay cả khi cuộc khủng hoảng đại dịch Covid-19 tấn công nền kinh tế, các chính sách bảo vệ tiền lương và gói kích thích tài khóa kịp thời của chính quyền Trump vẫn giúp giảm tỷ lệ thất nghiệp từ mức 14,7% kỷ lục hồi tháng 4/2020 xuống chỉ còn 7,9% vào tháng 9. Trong vòng 5 tháng sau khi mở cửa trở lại nền kinh tế, thị trường lao động Mỹ đã lấy lại được tới 11 triệu việc làm bị mất do đại dịch.
Tỷ lệ thất nghiệp giảm xuống mức kỷ lục còn chỉ số S&P 500 liên tục lập đỉnh trong ba năm đầu nhiệm kỳ Trump
Mới đây nhất, Mỹ ghi nhận mức tăng trưởng GDP kỷ lục mọi thời đại 33,1% trong quý III/2020. Dựa trên tình hình phục hồi kinh tế lạc quan hiện tại, Trump dự báo kinh tế Mỹ sẽ phục hồi vào cuối năm 2020 và bứt tốc với “tốc độ tên lửa” vào năm 2021, khi Mỹ phê duyệt vaccine hoặc thuốc điều trị Covid-19.
Mỹ ghi nhận tốc độ tăng trưởng GDP kỷ lục 33,1% trong quý III/2020
Trump thất bại trong bầu cử Mỹ: Ai sẽ "mạnh tay" với Trung Quốc?
Trong nhiệm kỳ vừa qua, ông Trump đã coi chính sách Trung Quốc như một trong những điểm sáng mấu chốt ngay từ ngày đầu vận động tranh cử. Ông chủ trương mạnh tay với Bắc Kinh để lấy lại sự lành mạnh trong cạnh tranh thương mại, buộc Trung Quốc chấm dứt những hành vi trợ cấp doanh nghiệp và vi phạm quyền sở hữu trí tuệ. Trump châm ngòi chiến tranh thương mại Mỹ - Trung trước khi đưa xung đột lan sang nhiều lĩnh vực khác từ công nghệ đến tài chính. Trump áp đặt hàng loạt mức thuế quan nặng nề lên hàng nhập khẩu Trung Quốc, buộc nước này ký vào thỏa thuận thương mại giai đoạn 1. Trong nội dung thỏa thuận, Trung Quốc cam kết tăng cường nhập khẩu 200 tỷ USD hàng hóa dịch vụ Mỹ trong hai năm, chủ yếu là sản phẩm nông sản, năng lượng… Đổi lại, Mỹ sẽ hủy bỏ hoặc cắt giảm mức thuế áp lên hàng nhập khẩu Trung Quốc.
Không chỉ phải nhượng bộ Mỹ trên mặt trận thương mại, trong suốt nhiệm kỳ của ông Trump, Trung Quốc còn gánh chịu những thiệt hại nặng nề về uy tín. Gần đây nhất, Washington dẫn đầu nỗ lực công kích, buộc quốc gia tỷ dân chịu trách nhiệm cho sự bùng phát đại dịch Covid-19 trên toàn cầu. Trong khi Trump gọi virus SARS-CoV-2 là ‘virus Trung Quốc’, hàng loạt quốc gia như Úc và một số nước Châu Âu liên tục chỉ trích sai lầm trong xử lý đại dịch của Bắc Kinh. “Tình cảm chống Trung Quốc trên toàn cầu đang lên mức cao nhất trong nhiều thập kỷ, và Bắc Kinh nhận thức được điều đó” - Jessica Chen Weiss, phó giáo sư các vấn đề chính phủ tại Đại học Cornell nhận định.
Trên mặt trận công nghệ, Mỹ dẫn đầu nỗ lực phong tỏa công nghệ Trung Quốc. Sau lời cảnh báo của Mỹ về rủi ro an ninh quốc gia từ các thiết bị 5G Huawei, nhiều quốc gia như Úc, Anh, Pháp… đã tuyên bố thanh trừng thiết bị Huawei khỏi mạng viễn thông quốc gia - một đòn giáng lớn vào gã khổng lồ công nghệ Trung Quốc.
Khi ông Trump thất bại trong việc giữ ghế Tổng thống Mỹ nhiệm kỳ thứ hai, không chắc chính sách mạnh tay với Bắc Kinh có tiếp tục trở thành trọng tâm chương trình nghị sự dưới thời chính quyền Biden hay không. Nên nhớ rằng suốt 8 năm ông Biden giữ chức Phó Tổng thống Mỹ dưới thời Barack Obama, quan hệ Mỹ - Trung vẫn giữ ở mức hài hòa.
Thị trường cũng sẽ chờ đợi ông Biden kế thừa và tiếp tục đàm phán thỏa thuận Mỹ - Trung giai đoạn hai, trong đó tập trung giải quyết những xung đột cốt lõi giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới như vấn đề trợ cấp doanh nghiệp và vi phạm quyền sở hữu trí tuệ.
Trump thất bại trong bầu cử Mỹ: Ai sẽ tiếp tục 'cảnh cáo' EU?
Căng thẳng Mỹ - EU đã leo thang kể từ khi Tổng thống Trump bước vào Nhà Trắng năm 2017. Ông Trump khi đó đã buông hàng loạt lời lẽ công kích EU - vốn là đồng minh thân thiết của Mỹ - về hàng loạt vấn đề từ thương mại, quốc phòng cho đến công nghệ.
Chính cựu Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Jean-Claude Juncker cũng phải thừa nhận rằng: “Nếu Trump tái đắc cử, tôi không cho rằng ông ta sẽ duy trì quan hệ thân thiện với EU trong nhiệm kỳ thứ hai… Tôi không nghĩ mọi chuyện sẽ cải thiện theo chiều hướng mà chúng ta muốn hướng đến”.
EU mong chờ Biden thắng cử hơn là Trump
Thật may mắn cho EU, Trump được cho là đã thua Biden trong cuộc đua vào Nhà Trắng. Điều này đồng nghĩa với việc chính quyền Biden có thể sẽ dỡ bỏ các mức thuế quan trừng phạt mà Trump áp đặt với nhiều doanh nghiệp Châu Âu, đặc biệt là ngành công nghiệp ô tô và rượu vang.
Nhìn chung, nhiệm vụ quan trọng nhất của chính quyền Biden trong bốn năm tiếp theo ở Nhà Trắng là đưa nền kinh tế Mỹ trở lại thời kỳ vĩ đại, thoát khỏi cuộc khủng hoảng đại dịch Covid-19 hiện nay. Với kinh nghiệm gần nửa thế kỷ hoạt động chính trị và 8 năm phục vụ trên cương vị Phó Tổng thống Mỹ, liệu ông Joe Biden có khả năng tái thiết kinh tế Mỹ trở về ngày huy hoàng như những gì ông Trump từng làm được? Đó sẽ là câu hỏi lớn cần thời gian để trả lời.
Kỳ tích đã không xảy ra với Tổng thống Trump, ông Biden mới là người chiến thắng bầu cử Mỹ 2020.
Những ngày gần đây, người dân miền Trung đang phải gồng mình chống chọi với những hậu quả nặng nề do thiên tai, bão lũ dồn dập. Nhiều gia đình mất người thân, nhà cửa, đồ đạc và giống cây trồng, vật nuôi bị tàn phá…. Thành quả lao động của rất nhiều người đã cuốn trôi theo dòng nước lũ.
Trước những tổn thất, thiệt hại về người và của mà người dân Miền Trung đang phải gánh chịu, hưởng ứng lời kêu gọi của Thủ tướng Chính phủ, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, với truyền thống đoàn kết, "tương thân tương ái", chia sẻ giúp đỡ đồng bào, Sunshine Group đã phát động phong trào quyên góp ủng hộ đồng bào miền Trung.
Đại diện Tập đoàn Sunshine tại buổi làm việc với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam
Chia sẻ tại buổi lễ trao tặng số tiền ủng hộ, ông Nghiêm Hải Anh, Phó Tổng giám đốc Thường trực Sunshine Group cho biết: "Chỉ trong một thời gian ngắn, với sự lan tỏa mạnh mẽ, chương trình quyên góp đã nhận được sự hưởng ứng tích cực từ những thành viên của Sunshine Group. Hoạt động "nhường cơm sẻ áo", "lá lành đùm lá rách" với sự tham gia của các cán bộ, công nhân viên với mong muốn đồng bào miền Trung vơi đi phần nào khó khăn, mất mát, vừa thay lời động viên tinh thần để cùng nhau mạnh mẽ vượt qua gian khó".
Đại diện Tập đoàn Sunshine cũng bày tỏ mong muốn thông qua Uỷ ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam sẽ góp thêm nguồn lực để hỗ trợ, giúp đỡ bà con vượt qua những khó khăn, sớm ổn định cuộc sống.
Chủ tịch MTTQ Việt Nam Trần Thanh Mẫn tiếp nhận 2 tỷ đồng tiền ủng hộ của Tập đoàn Sunshine
Ghi nhận tấm lòng và nghĩa cử cao đẹp của ban lãnh đạo và CBCNV Tập đoàn Sunshine Group, bà Trương Thị Ngọc Ánh, Phó Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam nhấn mạnh, sự chủ động và tinh thần thiện nguyện của ban lãnh đạo và CBCNV Tập đoàn Sunshine là hành động thiết thực giúp đỡ người dân miền Trung lúc này, mang tới sự cổ vũ lớn lao về vật chất và tinh thần tới đồng bào. Đại diện Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cũng đánh giá đây là hoạt động rất ý nghĩa, nhân văn, truyền cảm hứng tới cộng đồng.
Sunshine Group theo đuổi sứ mệnh trách nhiệm với cộng đồng
Chương trình quyên góp, ủng hộ miền Trung là một trong những hoạt động vì cộng đồng đã và đang được Tập đoàn Sunshine Group thực hiện trong thời gian qua. Là tập đoàn kinh tế đa ngành, với các lĩnh vực đầu tư như phát triển các dự án bất động sản, xây dựng, thương mại, giáo dục…, một trong những sứ mệnh mà Sunshine Group luôn theo đuổi là trách nhiệm với cộng đồng.
Không phải chỉ trong trận lũ lịch sử này, trước đó, cùng với nhiều tổ chức, cơ quan, Sunshine Group đã chung tay cùng đồng hành với rất nhiều chương trình thiện nguyện như Chương trình "Tổ Quốc Linh Thiêng" chia sẻ khó khăn và tôn vinh các Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, các Anh hùng Lực lượng vũ trang, các thương binh, bệnh binh, gia đình người có công với Cách mạng; hay tham gia quyên góp, trao quà Trung Thu 2020 cho các em nhỏ tại Mái ấm Kim Chi của Chùa Long Thạnh (Long An); chia sẻ khó khăn, ủng hộ đồng bào bị thiệt hại do lũ lụt 2018 ở Chương Mỹ (Hà Tây)…
Sunshine Group nhiều năm là nhà tài trợ cho sự kiện Run For Hope hỗ trợ gây quỹ Terry Fox vì bệnh nhân ung thư tại Việt Nam
Những bản sắc tốt đẹp và nhân văn sâu sắc này được tập thể lãnh đạo, cán bộ công nhân viên Sunshine Group gìn giữ và phát huy mạnh mẽ, tạo nên nét đẹp nét văn hóa đáng quý của Tập đoàn. Nhờ đó, những phần quà ý nghĩa của Sunshine Group đã gửi tới rất nhiều trẻ em miền núi, người già neo đơn qua các chương trình như: "Áo ấm vùng cao" tại huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái, "Tuổi già không cô đơn", "Tết cho trẻ em nghèo", đóng góp cho chương trình trao tặng 500 xe đạp cho học sinh nghèo vượt khó tại tỉnh Thanh Hóa…
Tinh thần ấy luôn hiện từ ban lãnh đạo cho tới mỗi cán bộ công nhân viên Tập đoàn. Các thành viên của Sunshine Group không chỉ làm việc hăng say, phối hợp để hoàn thành tốt công việc được giao, mà còn quan tâm, chia sẻ, hỗ trợ cộng đồng.
Chia sẻ với báo giới, Thạc sỹ Nghiêm Hải Anh, Phó Tổng giám đốc Thường trực Tập đoàn Sunshine cho biết: "Trong hành trình phát triển của doanh nghiệp mình, bên cạnh việc tập trung phát triển kinh tế và chăm lo cho cuộc sống của cán bộ, công nhân viên Tập đoàn, chúng tôi còn hướng tới trách nhiệm với cộng đồng, với xã hội, với người yếu thế… Nhất là trong hoàn cảnh đất nước khó khăn vừa qua khi phải chống chọi với dịch bệnh Covid-19, và toàn xã hội cùng đồng hành với người dân miền Trung vượt qua lũ lụt, thiên tai.
"Cùng với đó, chúng tôi cũng hưởng ứng và tham gia đồng hành cùng chương trình Cuộc vận động xây dựng văn hóa doanh nghiệp do ban chỉ đạo 248 triển khai theo chủ trương phát động của Thủ tướng Chính phủ", ông Nghiêm Hải Anh nhấn mạnh.
Phó TGĐ Thường trực Nghiêm Hải Anh mong muốn tấm lòng từ Tập đoàn Sunshine sẽ là nguồn động viên bà con vùng lũ
Đồng hành cùng xã hội kiến tạo các giá trị tốt đẹp, Tập đoàn Sunshine Group luôn coi những đóng góp của tập đoàn cho lợi ích chung của cộng đồng là sự hưng thịnh và phát triển bền vững của chính mình. Đây được xem là giá trị cốt lõi mà Tập đoàn muốn hướng tới, là triết lý trong văn hóa kinh doanh, văn hóa doanh nghiệp.
Thông tư trên có hiệu lực từ ngày 15/01/2020 (thay thế Thông tư 06/2018) đã quy định chi tiết một số nội dung về các biện pháp phòng vệ thương mại.
Thông tư này quy định 6 loại hàng hóa nhập khẩu bị áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại có thể được xem xét miễn trừ, cụ thể:
Điều 10. Phạm vi miễn trừ áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại
Bộ trưởng Bộ Công Thương xem xét miễn trừ áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại tạm thời, biện pháp phòng vệ thương mại chính thức đối với một số hàng hóa nhập khẩu bị áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại thuộc một trong các trường hợp sau:
1. Hàng hóa trong nước không sản xuất được;
2. Hàng hóa có đặc điểm khác biệt với hàng hóa sản xuất trong nước mà hàng hóa sản xuất trong nước đó không thể thay thế được;
3. Hàng hóa là sản phẩm đặc biệt của hàng hóa tương tự hoặc hàng hóa cạnh tranh trực tiếp được sản xuất trong nước;
4. Hàng hóa tương tự, hàng hóa cạnh tranh trực tiếp được sản xuất trong nước không được bán trên thị trường trong nước trong cùng điều kiện thông thường;
5. Hàng hóa tương tự, hàng hóa cạnh tranh trực tiếp được sản xuất trong nước không đáp ứng đủ lượng sử dụng trong nước;
6. Hàng hóa nhập khẩu nằm trong tổng lượng đề nghị miễn trừ quy định từ khoản 1 đến khoản 5 Điều này phục vụ mục đích nghiên cứu, phát triển và các mục đích phi thương mại khác".
Thông tư số 37/2019/TT-BCT đã quy định 6 loại hàng hóa nhập khẩu bị áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại có thể được xem xét miễn trừ (Ảnh minh họa)
Có thể thấy, so với Thông tư 06/2018/TT-BCT trước đây, Thông tư này đã quy định cụ thể và chi tiết hơn về phạm vi áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại. Đồng thời, bổ sung thêm 1 trường hợp được xem xét miễn trừ là hàng hóa nhập khẩu để nghiên cứu và phục vụ mục đích phi thương mại.
Thông tư cũng quy định rõ đối tượng đề nghị miễn trừ áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại gồm:
- Tổ chức, cá nhân nhập khẩu hàng hóa bị điều tra, áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại;
- Tổ chức, cá nhân sử dụng hàng hóa bị điều tra, áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại để sản xuất;
- Các tổ chức, cá nhân khác do Bộ trưởng Bộ Công Thương quyết định.
Ngoài ra, Thông tư này cũng bổ sung thêm quy định có thể thực hiện thủ tục khai báo nhập khẩu trên môi trường điện tử...
Kết quả thực hiện Nghị quyết số 24/2016/QH14 về Kế hoạch tái cơ cấu nền kinh tế giai đoạn 2016 – 2020 vừa được Chính phủ bao cáo tại kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XIV. Bên cạnh những mục tiêu được đánh giá có hiệu quả cao thì còn có những mục tiêu quan trọng chưa thực hiện được. Để có được cái nhìn tổng thể về bức tranh kinh tế trong 5 qua, phóng viên Dân Việt đã có cuộc trao đổi với TS Đặng Thị Thu Hoài, Viện Nghiên cứu và Quản lý kinh tế Trung ương (CIEM).
TS Đặng Thị Thu Hoài, Viện Nghiên cứu và Quản lý kinh tế Trung ương (CIEM)
3 trọng tâm tái cơ cấu không đạt mục tiêu
Bàđánh giá thế nào về kết quả sau 5 năm thực hiện cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2016-2020 theo Nghị quyết số 24/2016/QH1?
Nhìn chung quá trình cơ cấu lại nền kinh tế đất nước trong thời gian qua đã đạt được những kết quả tích cực, có sự tiến bộ rõ rệt, đặc biệt trong 5 năm gần đây. Có thế thấy rõ nhất ở 3 điểm:
Thứ nhất, là hiệu quả sử dụng nguồn lực đã được nâng cao, được thể hiện ở một số chỉ số về ICOR đã được giảm từ 6,3 giai đoạn trước xuống còn 6,1. Mặc dù là không giảm nhiều nhưng rõ ràng là đã thấy xu hướng tích cực. Kết quả này có được là nhờ vào sự triển khai thực hiện quá trình tái cơ cấu như là như tái cơ cấu đầu tư công theo hướng giảm đầu tư công và thúc đẩy đầu tư tư nhân.
Trong nhiệm vụ thúc đẩy đầu tư tư nhân, vừa qua cũng được thực hiện mạnh mẽ việc cải thiện môi trường kinh doanh, năng lực cạnh tranh, đầu tư hệ thống khởi nghiệp sáng tạo… đã có nhiều chính sách hỗ trợ tạo điều kiện cho kinh tế tư nhân, được thể hiện qua kết quả là thúc đẩy được khu vực tư nhân góp phần vào hiệu quả sử dụng nguồn lực.
Nguồn: Báo Đầu tư
Thứ hai, chỉ số năng suất được cải thiện đáng kể so với giai đoạn trước. Cụ thể giai đoạn trước năng suất lao động chỉ tăng 4,3 đến giai đoạn này là 5,8. Có thể nói kết quả này là đáng khích lệ. Như vậy là đã thực hiện được định hướng chung của tái cơ cấu và đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao năng suất.
Thứ ba, củng cố được nền tảng vĩ mô. Quy mô nợ công giảm mạnh, từ mức 63,7% GDP cuối năm 2016 xuống 55% GDP cuối năm 2019. Năm 2020, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, nợ công có thể lên đến 57-58% GDP, song vẫn thấp hơn rất nhiều so với mục tiêu đặt ra cho giai đoạn 2016-2020 là không quá 65% GDP. Quy mô nợ chính phủ đã giảm mạnh từ 52,7% năm 2016 xuống 48% GDP đến cuối năm 2019, thấp hơn khá nhiều so với mục tiêu không quá 54%. Đó là điều kiện cần thiết để thúc đẩy tái cơ cấu và đổi mới mô hình tăng trưởng.
Theo báo cáo của Chính phủ, tái cơ cấu nền kinh tế còn 7 mục tiêu không đạt được, những mục tiêu này có ảnh hưởng như thế nào đến kết quả của quá trình 5 năm qua không, thưa bà?
Bên cạnh những kết quả đạt được, thì vẫn còn những mục tiêu không thực hiện được, trong đó có những mục tiêu quan trọng – đó là 3 trọng tâm tái cơ cấu.
Việc cơ cấu lại DNNN thực hiện rất chậm và không hoàn thành mục tiêu như việc xử lý 12 dự án yếu kém, kéo theo nhiều thành quả của quá trình tái cơ cấu xuống. Vì kế hoạch tái cơ cấu hy vọng thúc đẩy cơ cấu lại được DNNN từ đó có được nguồn lực nhất định để có thể đầu tư và tái cơ cấu vào cơ sở hạ tầng, tạo điều kiện để phát triển kinh tế. Mục tiêu của chúng ta đặt ra là năm 2019 là hoàn thành 3 nhiệm vụ trọng tâm tái cơ cấu nhưng đến nay kết quả đã không đạt được nên đã ảnh hưởng đến kết quả chung.
Đối với khu vực tư nhân mặc dù có khởi sắc nhưng chưa đạt được điều mong muốn. Mục tiêu 1 triệu doanh nghiệp không đạt được, năng lực của khu vực kinh tế tư nhân nói chung vẫn còn rất kém và khả năng tận dụng được cơ hội từ hội nhập kinh tế quốc tế, đổi mới sáng tạo, công nghiệp 4.0 vẫn còn rất hạn chế. Những mục tiêu như vậy sẽ ảnh hưởng đến mục tiêu chung đổi mới mô hình tăng trưởng, tăng nội lực của nền kinh tế.
Cùng với đó việc tái cơ cấu các ngành cũng chưa đạt được những mục tiêu mong muốn. Chúng ta muốn nâng cấp chuỗi giá trị của các ngành tức là phải tham gia sâu hơn vào những phân khúc có giá trị gia tăng cao hơn, đặc biệt phải khẳng định được nhiều thương hiệu hơn trên thị trường quốc tế. Hàng hóa của Việt Nam phải thâm nhập vào được những thị trường "khó tính" nhiều hơn để đạt được giá trị cao hơn, lợi nhuận cao hơn trong quá trình tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu. Ví dụ như doanh nghiệp nội địa phải liên kết được nhiều hơn với khu vực FDI từ đó vươn ra được thị trường thế giới… nhưng điều này vẫn còn rất hạn chế.
Vai trò của người đứng đầu hết sức quan trọng
Vậy những nguyên nhân chính nào khiến những mục tiêu quan trọng này đã không đạt được như mong đợi, thưa bà?
Đối với quá trình tái cơ cấu DNNN, việc chậm xử lý 12 dự án yếu kém chỉ là một phần của quá trình tái cơ cấu. Những dự án này là hậu quả của quá khứ để lại. Vì thế để giải quyết được hậu quả này còn tùy thuộc vào cả yếu tố chủ quan lẫn khách quan của các cơ quan nhà nước.
Nhiều văn bản pháp luật về quản lý nhà nước, quản lý chủ sở hữu, quản trị doanh nghiệp chưa được hoàn thiện, nhiều văn bản pháp luật liên quan đến định giá quyền sử dụng đất, định giá quyền sở hữu trí tuệ chẳng hạn trong DNNN chưa hoàn thiện nên còn nhiều khúc mắc vì vậy làm chậm quá trình thực hiện cổ phần hóa theo kế hoạch đặt ra.
Bên cạnh đó còn có nguyên nhân do người đứng đầu. Lãnh đạo doanh nghiệp đó có ý thức như thế nào trong việc thực hiện kế hoạch đã đặt ra về cổ phần hóa, thoái vốn.
Một nguyên nhân nữa là ở sự phối kết hợp giữa các cơ quan. Chúng ta đã thành lập Ủy ban Quản lý vốn Nhà nước. Vừa rồi chúng tôi đã được yêu cầu đánh giá lại vai trò của Ủy ban Quản lý vốn nhà nước. Chủ trương thành lập Ủy ban thì rất đúng theo hướng tách quyền chủ sở hữu với quản lý nhà nước nhưng những pháp luật đi kèm để đảm bảo cái quyền đó được tách bạch và thực thi được thì những văn bản pháp luật liên quan còn nhiều hạn chế, mâu thuẫn chồng chéo chưa rõ ràng. Kể cả việc phối kết hợp để xử lý các vấn đề cũng quá chậm.
Thời gian tới cần phải sửa đổi lại những quy chế pháp luật và đặc biệt làm rõ hơn vai trò chủ sở hữu của chính Ủy ban đối với doanh nghiệp để đảm bảo giữ đúng vai trò đó, vừa tạo điều kiện cho doanh nghiệp có quyền tự chủ nhất định, linh hoạt trong điều hành hoạt động. Tất nhiên, doanh nghiệp vẫn phải bảo đảm bảo toàn vốn, phát triển phần vốn có sở hữu của nhà nước.
Về vấn đề xử lý nợ xấu cũng đã có bước tiến. Cuối năm 2019, NHNN cũng đã đưa ra được một bức tranh khá sáng sủa về việc đã đạt được mục tiêu dưới 3% tỉ lệ nợ xấu. Chúng ta cũng ghi nhận nỗ lực rất lớn của Quốc hội trong việc ban hành Nghị quyết 42 xử lý được tích cực tình trạng nợ xấu. Tuy nhiên, bước sang năm 2020, do tình hình dịch bệnh Covid-19 nên mục tiêu xử lý nợ xấu đã không đạt được. Bên cạnh đó, quá trình xử lý nợ xấu theo Nghị quyết 42 những năm sau không được thuận lợi nên việc thực hiện đặc biệt sự phối kết hợp giữa các cơ quan như Tòa án, ngân hàng còn nhiều vướng mắc.
Nợ xấu của một số ngân hàng trong 9 tháng đầu năm nay
Có nhiều ý kiến cho rằng, Nghị quyết 42 khi ban hành mâu thuẫn với 11 luật nên trong quá trình triển khai thực hiện để có được sự bài bản, căn cơ về việc xử lý nợ xấu lại cần phải sửa đổi văn bản pháp luật để quá trình triển khai được thuận lợi hơn.
Đối với khu vực tư nhân, cái yếu nhất là không lớn mạnh được theo thời gian. Muốn tận dụng được các cơ hội thì phải lớn mạnh. Số doanh nghiệp vừa phải tăng lên đặc biệt số doanh nghiệp lớn phải có vị trí cao hơn không chỉ trong nước mà cả trên thị trường quốc tế. Một trong những nguyên nhân của việc doanh nghiệp không thể lớn đó là môi trường kinh doanh, sự cản trở không chỉ ở giai đoạn thành lập mà cả quá trình phát triển, vận hành của doanh nghiệp tư nhân. Những rào cản về mặt quy định, điều kiện đăng ký kinh doanh thực hiện quy định của nhà nước, tham nhũng, kiểm tra chuyên ngành những vấn đề quản lý nhà nước trong quá trình phát triển của doanh nghiệp còn nhiều vướng mắc.
Nhưng tại sao những rào cản này lại không ảnh hưởng đến doanh nghiệp lớn như doanh nghiệp nước ngoài? Nhiều ý kiến cho rằng chính các doanh nghiệp nội địa mới bị nhũng nhiễu nhiều hơn. Mặt khác, những doanh nghiệp quy mô nhỏ không đủ tiềm lực bỏ ra những chi phí trung gian để đạt được lợi nhuận lớn hơn. Ví dụ như doanh nghiệp có quy mô lớn thì có quy mô nhất định rồi thì người ta có thể chịu được chi phí trung gian ở mức độ nhất định nên mới tồn tại được chứ doanh nghiệp bé chỉ lấy công làm lãi.
Những doanh nghiệp có hợp đồng mua bán với doanh nghiệp nhà nước chẳng hạn thì thường không phải có được nhờ sự cạnh tranh lành mạnh thông qua đấu thầu mà là do mối thân quen. Vì thế, nhiều doanh nghiệp rất muốn nhưng cũng không thể có điều kiện để làm kể cả họ đảm bảo được hiệu quả công việc hơn. Cho nên những môi trường không lành mạnh là yếu tố cản trở rất lớn đối với sự phát triển của khu vực tư nhân.
Kể cả những chính sách hỗ trợ phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ hiện nay cũng không hiệu quả. Nhiều doanh nghiệp e ngại thủ tục quá rườm rà nhưng khi nhận được hỗ trợ lại kiểm toán nọ kia. Trong khi đó nguồn lực hỗ trợ cho doanh nghiệp cũng rất phân tán ra nhiều bộ ngành, nhiều cơ quan, khi đến doanh nghiệp mỗi nơi nhận được một ít nên hiệu quả rất kém. Để hỗ trợ được doanh nghiệp một cách hiệu quả cần phải đổi mới chính sách hỗ trợ.
Khu vực tư nhân là một trong những khu vực quan trọng. Vì khi chúng ta nói đến nội lực, nói đến tự chủ thì phải là doanh nghiệp tư nhân. Chúng ta nói đến tận dụng cơ hội một cách bền vững thì phải là sự đóng góp của doanh nghiệp tư nhân Việt Nam. Như vậy, phải có những chính sách thực sự để tạo điều kiện cho doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh.
Trong giai đoạn tiếp theo của kế hoạch tái cơ cấu lại nền kinh tế, theo bà đâu sẽ là yếutốquan trọng nhất mà chúng ta cần thực hiện?
Theo tôi, thứ nhất, cần hoàn thành được 3 trọng tâm về tái cơ cấu. Đây là yếu tố quan trọng nhất và không thể không hoàn thành vì nó quyết định đến thành công của những yêu tố sau.
Thứ hai, là phát triển thị trường. Những yếu tố này phải đi cùng với nhau mới đảm bảo được phân bổ nguồn lực hiệu quả và khu vực tư nhân mới phát triển được. Có thị trường lành mạnh thì tư nhân mới phát triển được.
Thứ ba là kinh tế số, chuyển đổi số. Những điều này cần tích cực triển khai vì nếu đi sau sẽ không tận dụng được cơ hội. Kinh tế số liên quan đến nhiều lĩnh vực, phát triển doanh nghiệp cũng phải chuyển đổi số, phát triển hạ tầng cũng phải tập trung đầu tư cho hạ tầng số…
Về nhiệm vụ, quan trọng nhất là hoàn thiện thể chế để thúc đẩy được cả ba vấn đề trọng tâm. Cùng với đó trách nhiệm, quyết tâm của người đứng đầu. Thực hiện tái cơ cấu trong giai đoạn vừa rồi mới đạt 5,8% tăng trưởng năng suất lao động trong khi mục tiêu giai đoạn tới tăng 6,5%. Trong khi năm tăng cao nhất cũng chỉ đạt 6,2%. Nhìn vào những con số đó sẽ hình dung được khó khăn đòi hỏi sự quyết liệt của quá trình tái cơ cấu giai đoạn tới sẽ phải rất cao.
Tôi cho rằng, nếu chúng ta hoàn thành được 3 vấn đề trọng tâm, phát triển thị trường đồng thời chuyển đổi số thì đạt được mục tiêu trên cũng hoàn toàn là có cơ sở.
Theo chương trình kỳ họp thứ 10, Quốc hội khoá XIV, sáng nay (ngày 3/11) Quốc hội sẽ thảo luận tại hội trường về kết quả 5 năm (2016 – 2020) thực hiện tái cơ cấu nền kinh tế.
Theo báo cáo của Chính phủ, sau 5 năm thực hiện tái cơ cấu nền kinh tế giai đoạn 2016 - 2020 theo Nghị quyết số 24/2016/QH14 (ngày 08/11/2016) có 7/22 mục tiêu đã không hoàn thành, trong đó có những mục tiêu quan trọng ảnh hưởng đến kết quả chung của cả giai đoạn 5 năm qua.
Điển hình là hai mục tiêu liên quan đến cơ cấu lại doanh nghiệp nhà nước (DNNN) không hoàn thành, bao gồm: hoàn thiện cơ chế, chính sách thúc đẩy tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước và cổ phần hóa DNNN và thoái vốn nhà nước.
Đáng chú ý, đây là mục tiêu trọng điểm của quá trình cơ cấu lại nền kinh tế. Vấn đề này, Chính phủ cũng chỉ rõ nguyên nhân là do có nhiều vấn đề phức tạp nảy sinh (như phê duyệt phương án sử dụng đất, xác định giá trị doanh nghiệp, giá trị các quyền sở hữu trí tuệ bao gồm giá trị văn hóa, lịch sử, phần vốn nhà nước,…) trong khi hệ thống pháp luật chưa hoàn thiện; mục tiêu nhiệm vụ, cơ chế quản lý DNNN chưa rõ ràng; khó khăn trong việc tìm kiếm cổ đông chiến lược…
Chia sẻ với Góc nhìn chuyên gia của Dân Việt, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho rằng từ xưa đến nay Việt Nam luôn tồn tại thói quen đặt chỉ tiêu cho một vấn đề gì đó thường đặt ra rất cao, mang nặng tính thể hiện mong muốn sẽ đạt được nhiều hơn là khả thực hiện.
Trong trường hợp này cũng vậy, Quốc hội khi đặt ra các chỉ tiêu, chính sách luôn thể hiện mong muốn cổ phần hóa, thoái vốn DNNN dựa trên cơ sở cần thiết, quan trọng, mà không đưa ra giải pháp cụ thể đối với từng nội dung thật chính xác, xác thực, làm cho mục tiêu trở thành khả thi.
Do vậy, về phía doanh nghiệp có tồn tại khó khăn của họ, về phía nhà nước, các cơ quan chủ quản hoặc chịu trách nhiệm đốc thúc cũng vướng cơ chế, vướng chính sách khiến không hoàn thành kế hoạch đề ra.
"Lúc này, cả bên chủ sở hữu và bên DN đều đổ lỗi cho nhau. Tuy nhiên, điều cần nhất là ai chịu trách nhiệm thì mãi không thấy đề cập đến," bà Lan cho hay.
Theo bà Chi Lan, dù Chính phủ nhiều lần nhấn mạnh việc quy trách nhiệm cho người đứng đầu khi không hoàn thành chỉ tiêu, nhưng đến thời điểm bây giờ chưa có trường hợp nào bị kỷ luật về việc không thực hiện được cổ phần hóa hay thoái vốn nhà nước.
Một vấn đề quan trọng, đó là để hoàn thành kế hoạch đề ra cần phải có động lực và áp lực rất mạnh đối với nhà nước và cả DNNN.
"Tuy nhiên, khi đặt ra mục tiêu, Quốc hội chỉ dựa trên mong muốn đạt mà không suy xét đến khía cạnh áp lực hoặc động lực thực sự đủ để bắt buộc Chính phủ phải thực hiện kế hoạch "bằng mọi giá", bà Lan phân tích.
Theo bà Lan, áp lực ở đây là việc cả Chính phủ và DNNN nếu không hoàn thành sẽ nhận hệ quả ghê gớm về kinh tế, về chính trị, về xã hội. Và chính những người đề ra chủ trương như vậy phải chịu trách nhiệm cho toàn bộ vấn đề.
Song, đối với hiện tại, khi hết thời hạn mà mục tiêu chưa hoàn thành, sẽ lại tiếp tục câu chuyện đề ra mục tiêu mới, rút tiếp sợi dây kinh nghiệm cho những lần sau.
Một nguyên nhân nữa theo bà Lan khiến các chỉ tiêu đề ra không hoàn thiện chính là thiếu sự dám sát của xã hội trong việc theo dõi các hạng mục đã đề ra.
Đáng nói, xã hội là chủ thể chính được hưởng lợi từ các mục tiêu đề ra và cũng là bên chịu thua thiệt khi nền kinh tế không phát triển. Không tái cơ cấu doanh nghiệp nhà nước và cổ phần hóa DNNN, đồng nghĩa với việc không giải tỏa tài sản bị "thua lỗ, đắp chiếu" từ các dự án do DNNN nắm giữ để cho các đơn vị khác có thể sử dụng, phát triển tốt hơn.
Đồng nghĩa với các khoản nợ do DNNN thua lỗ gây ra, xã hội phải gánh lấy, chi trả từ tiền thuế của người dân.
Từ đó, nên thẳng thắn thừa nhận rằng, xã hội có quyền giám sát vì tài sản đó là tài sản chung, liên quan đến, lợi ích. Tuy nhiên trên thực tế người dân không có quyền gì để đòi hỏi quyền lợi về mình.
Đáng nói, khi đề cập đến việc không hoàn thành kế hoạch, nguyên nhân được đưa ra là điều kiện thị trường không thuận lợi. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng thị trường không là ai cả, nên trách nhiệm đổ cho thị trường vì giá đắt, vì không chịu mua, là hết sức vô lý.
Ngoài ra, trong toàn bộ câu chuyện này, sự minh bạch chưa bao giờ có, trách nhiệm giải trình không được công khai. Do vậy, người dân, chuyên gia muốn theo dõi, đóng góp ý kiến không nắm được vấn đề nằm ở đây, hay hướng giải quyết thế nào.
Cuối cùng, giải pháp cho toàn bộ chuyện này nằm ở cơ chế, nằm ở chính sách. Đáng kể như đối với 12 dự án thua lỗ của ngành Công Thương, có nhiều đề xuất bán hoặc cho phá sản. Phá sản sớm, tài sản của các dự án được bán lại cho các doanh nghiệp có nhu cầu sử dụng, đỡ đi phần nào gánh nặng cho xã hội. Còn để càng lâu, càng thua lỗ, càng mất giá.
"Thông tin nói về một số dự án trong 12 đại dự án ngành Công Thương đã khôi phục, sản xuất trở lại, tuy nhiên chẳng ai chứng minh được sự trở lại này lãi, lỗ thế nào? Cần bao nhiêu tiền nữa đổ thêm cho dự án? nó mãi là những vấn đề chưa bao giờ biết được câu trả lời thật sự", bà Lan bình luận.
Chiều ngày 2/11, UBND tỉnh Lâm Đồng đã tổ chức buổi họp báo định kì tháng 10/2020. Tại cuộc họp báo, nhiều thông tin được phóng viên quan tâm. Đặc biệt là những vấn đề liên quan đến việc 54 căn nhà trái phép dưới chân núi Voi, trên đất lâm nghiệp tại tiểu khu 268.
Tại cuộc họp này, ông Lê Nguyên Hoàng – Phó Chủ tịch UBND huyện Đức Trọng cho biết, trong ngày 2/11 huyện đã thành lập Ban Chỉ đạo xử lý tình trạng lấn chiếm đất rừng và xây dựng trái phép tại tiểu khu 268 thuộc địa bàn xã Hiệp An. Ngoài ra, huyện này cũng đã thành lập chốt 24/24 để ngăn chặn việc tái vi phạm tại các công trình này.
Ông Lê Nguyên Hoàng khẳng định không có lợi ích nhóm, bao che, chống lưng cho sai phạm tại tiểu khu 268.
"Hiện, qua kiểm tra, rà soát trong 54 căn nhà trái phép dưới chân núi Voi, công trình vi phạm có 42 căn nhà xây dựng trên khu vực đất lâm nghiệp, trước đây là nhà tạm của người đồng bào dân tộc thiểu số dựng để sản xuất nông nghiệp.
Tuy nhiên, thời gian khoảng một năm trở lại đây xuất hiện tình trạng "cải tạo", "cơi nới" các căn nhà này với quy mô lớn hơn, trong đó có 13 công trình kiên cố với cột bê tông, sàn kèo bằng sắt. Tháng 7/2019, huyện Đức Trọng đã lập biên bản xử lý cưỡng chế, tháo dỡ 3 công trình, 10 công trình chỉ lập biên bản nhưng không xác định được chủ thể vi phạm", ông Lê Nguyên Hoàng thông tin.
Đến nay, UBND huyện Đức Tọng mới chỉ giải tỏa được 3 công trình không phép tại khu vực trên.
Cũng tại cuộc họp báo, phóng viên đặt câu hỏi rằng liệu có biểu hiện của lợi ích nhóm trong vụ việc, có sự bao che vi phạm, chống lưng cho việc xây dựng trái phép hay không? Phó Chủ tịch UBND huyện Đức Trọng khẳng định không có biểu hiện của lợi ích nhóm. Bên cạnh đó, UBND huyện này cũng kiên quyết trong việc xử lý vi phạm. Đặc biệt, huyện Đức Trọng cũng đã giao công an điều tra, làm rõ việc kích động người dân cản trở đoàn giải tỏa của ông Nguyễn Thanh Hùng.
Ông Hoàng cho biết, trong 54 căn nhà trái phép dưới chân núi Voi chỉ có 13 công trình kiên cố, cột bê tông, sàn kèo bằng sắt.
Được biết, năm 1990, ông Nguyễn Đức Phúc - Giám đốc Công ty Cổ phần du lịch sinh thái Phương Nam có đơn gửi UBND tỉnh Lâm Đồng xin thực hiện dự án nhận khoán quản lý bảo vệ rừng kết hợp xây dựng khu du lịch dã ngoại tại tiểu khu 268. Đến năm 1992, UBND tỉnh Lâm Đồng ban hành quyết định thống nhất giao cho ông Phúc thực hiện dự án.
Đến 1998, Công ty Phương Nam có lập dự án định canh định cư có tên Làng Đarahoa (thôn Định An, xã Hiệp An, huyện Đức Trọng) với mục đích tạo công ăn việc làm cho đồng bào dân tộc thiểu số tại địa phương. Tổng diện tích của dự án là hơn 355ha, trong đó có có 156 ha thuộc địa phận huyện Đức Trọng.
