Hình ảnh từ video trên mạng xã hội cho thấy lửa bùng lên từ chỗ máy bay rơi. Ảnh: CNN.
Một máy bay vận tải hạng nặng của Nga chở hàng chục tù binh chiến tranh Ukraine đã bị rơi ở vùng Belgorod, giáp biên giới Ukraine, Moscow xác nhận. Trước đó, truyền thông đưa tin toàn bộ hành khách và thành viên phi hành đoàn trên máy bay đều thiệt mạng.
Trong một tuyên bố hôm thứ Tư 24/1, Bộ Quốc phòng Nga cho biết một máy bay chở hàng IL-76 chở 65 quân nhân Ukraine bị bắt cũng như 6 thành viên phi hành đoàn và 3 người đi cùng tù binh đã bị rơi trong chuyến bay được lên kế hoạch trước vào khoảng 11 giờ sáng giờ địa phương. Nó nói thêm rằng các tù nhân đang được chuyển đến vùng Belgorod để trao đổi.
Các quan chức quốc phòng cũng lưu ý rằng Moscow đã cử một ủy ban điều tra nguyên nhân vụ việc.
Kênh Telegram 112 dẫn một nguồn tin trước đó đưa tin vụ tai nạn xảy ra gần làng Yablonovo, cách biên giới khoảng 90 km. Kênh truyền hình lúc đó cho biết không có người sống sót. Máy bay đã rơi một cánh đồng nên trong làng không có thiệt hại gì lớn.
Trong khi đó, tờ báo Ukrainskaya Pravda có trụ sở tại Ukraine đưa tin, dẫn nguồn tin từ quân đội Kiev, rằng chiếc máy bay đã bị lực lượng Ukraine phá hủy. Tuy nhiên, tờ báo này đưa tin rằng chiếc máy bay này chở tên lửa phòng không S-300 chứ không phải tù nhân.
Vài phút sau, họ loại bỏ việc đề cập đến vai trò của Kiev trong vụ bắn rơi máy bay, chỉ nói rằng các nguồn quân sự của họ đã xác nhận vụ tai nạn.
Nghị sĩ Nga Andrey Kartapolov cho biết có 2 máy bay chở tù binh Ukraine và Moscow phải khẩn cấp chuyển hướng chiếc IL-76 thứ hai chở 80 binh sĩ bị bắt ra khỏi vùng nguy hiểm.
Nhà lập pháp này tuyên bố rằng Kiev đã biết về cuộc trao đổi sắp xảy ra và đã được thông báo về đường bay, đồng thời nói thêm rằng bất chấp cảnh báo, máy bay đã bị bắn hạ bởi 3 hệ thống tên lửa phòng không Patriot do Mỹ sản xuất hoặc IRIS-T do Đức sản xuất.
Kartapolov khẳng định rằng trước thảm kịch này, bất kỳ hoạt động trao đổi tù nhân nào "không còn khả thi vào lúc này", cho thấy rằng Kiev đã thực hiện cuộc tấn công nhằm ngăn cản việc trao đổi.
Ukraine khao khát sở hữu chiến đấu cơ F-16. Ảnh IT
Người phát ngôn Lực lượng Không quân Ukraine, Yurii Ihnat tiết lộ với đài truyền hình quốc gia rằng các đồng minh của Kiev đang "đào tạo phi công của chúng tôi một cách rất, rất bí mật".
“Quá trình này đang được tiến hành, các phi công đã bay trên bầu trời cùng với người hướng dẫn”, ông Ihnat nói.
Tuyên bố trên được đưa ra sau bình luận của Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kuleba vào tuần trước trên truyền hình địa phương nói rằng các máy bay F-16 sẽ được lực lượng Ukraine sử dụng vào cuối năm nay và việc chuẩn bị cho cuộc không kích đầu tiên của loại máy bay này vào không phận Ukraine “đang được tiến hành theo kế hoạch”.
"Các phi công, kỹ sư và cơ sở hạ tầng đang được chuẩn bị”, ông Kuleba nhấn mạnh.
Vào tháng 8/2023, Washington cuối cùng đã ủy quyền cho các đồng minh cung cấp cho Kiev các máy bay chiến đấu tối tân do Mỹ sản xuất. F-16 có hệ thống điện tử hàng không và radar hiện đại hơncác máy bay phản lực MiG và Sukhoi thời Liên Xô mà Không quân Ukraine đang sử dụng.
Một nhóm gồm 14 quốc gia đã cam kết cung cấp máy bay và hỗ trợ huấn luyện cho Ukraine nhưng vẫn chưa chắc chắn về thời điểm F-16 được đưa đến Ukraine và được sử dụng trong chiến tranh.
Đan Mạch cho biết họ sẽ tặng 19 chiếc F-16 cho Ukraine, dự kiến sẽ giao 14 chiếc trong năm nay và 5 chiếc còn vào năm 2025. Nhưng Newsweek đưa tin trước đó trong tháng này rằng, Bộ Quốc phòng Đan Mạch đã xác nhận lô hàng 6 chiếc F16 đầu tiên dự kiến sẽ chuyển giao trong quý 2/2024— chậm sáu tháng so với dự kiến ban đầu.
Bỉ và Na Uy cũng đã đồng ý cung cấp cho Ukraine hàng chục chiếc F-16 để chiến đấu, trong khi Hà Lan sẽ là nhà tài trợ lớn nhất, đóng góp 42 chiếc.
Trước đó, vào tháng 10 năm ngoái, ông Ihnat nói rằng các máy bay chiến đấu F-16 đầu tiên có thể xuất hiện ở Ukraine vào mùa xuân năm 2024 và khoảng 150 chiếc trong số đó sẽ đủ để bảo vệ không phận nước này.
Ông Ihnat trước đó đã nói rằng 6 phi công giỏi đang lái những chiếc F-16 ở Đan Mạch và sẽ sẵn sàng vào mùa xuân. Nhóm ít kinh nghiệm nhất đang được đào tạo ở Anh và có thể chưa sẵn sàng bay cho đến năm 2025. Một nhóm đào tạo trung cấp ở Arizona dự kiến sẽ tốt nghiệp vào cuối năm nay, theo một cuộc họp giao ban của Bộ Ngoại giao Mỹ.
Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov tới dự cuộc họp của Hội đồng Bảo an LHQ ngày 22/1. Ảnh: RT.
Về cơ bản, Mỹ đang "phát triển tổ hợp công nghiệp quân sự" trong khi "đổ rác cũ vào Ukraine", ông Lavrov nói. Nhà ngoại giao hàng đầu của Nga cũng tuyên bố rằng hầu hết các công ty lớn của Ukraine, bao gồm cả các nhà sản xuất lithium, đang được bán cho người Mỹ và các công ty Mỹ đã có thể chạm tay vào mảnh đất màu mỡ của Ukraine “với giá rẻ”.
Ông Lavrov tố cáo rằng Washington đang coi cuộc xung đột đang diễn ra "không phải như một cuộc chiến đã cướp đi sinh mạng của hàng trăm nghìn người... mà là một dự án kinh doanh sinh lãi".
Phát biểu này của Ngoại trưởng Nga đề cập những tuyên bố trước đó của Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken hồi tháng trước rằng 90% số tiền được phân bổ cho viện trợ Ukraine cuối cùng sẽ được chuyển trở lại Mỹ “vì lợi ích của doanh nghiệp Mỹ, cộng đồng địa phương và củng cố cơ sở công nghiệp quốc phòng của Mỹ”.
Tháng 11/2023, tờ Washington Post cũng đưa tin rằng phần lớn số tiền này được dùng để sản xuất vũ khí mới hoặc thay thế các thiết bị được gửi đến Ukraine từ kho dự trữ của Mỹ.
Ngoại trưởng Nga tuyên bố Moscow đang tiến hành một chiến dịch quân sự không phải chống lại Ukraine mà chống lại “một chế độ tội phạm tự phụ và không bị trừng phạt”. Ông giải thích rằng Kiev vẫn chưa từ bỏ “cuộc chiến chống lại người dân của mình ở phía đông và phía nam” cho dù Nga đã nỗ lực nhiều năm nhằm tìm ra giải pháp hòa bình cho cuộc khủng hoảng này, đồng thời cho biết thêm rằng hơn 7 triệu người Ukraine đã tìm nơi ẩn náu ở Nga kể từ sau cuộc đảo chính Maidan 2014
Ông cáo buộc những người phương Tây ủng hộ Kiev chưa bao giờ cố gắng ngăn chặn chính phủ Ukraine đàn áp những người Ukraine nói tiếng Nga, đồng thời cáo buộc Mỹ và các đồng minh của họ đã lợi dụng vài năm qua để “vũ trang cho Ukraine và chuẩn bị cho cuộc chiến chống lại Nga”, trong khi sử dụng thỏa thuận Minsk như một vỏ bọc.
Ông Lavrov còn tuyên bố rằng lực lượng Ukraine đã “thất bại hoàn toàn” trên chiến trường và “không có khả năng” đánh bại hoặc làm suy yếu Nga.
Nhà ngoại giao hàng đầu của Moscow kết luận rằng Nga sẵn sàng đàm phán về Ukraine nhưng không sẵn sàng thảo luận về các cách để duy trì quyền lực cho chính phủ hiện tại của Kiev. Ông tuyên bố các kế hoạch hòa bình do Ukraine và các “ông chủ” phương Tây đưa ra “chỉ được dùng làm vỏ bọc để tiếp tục chiến tranh và tiếp tục nhận tiền từ những người nộp thuế phương Tây”.
Ông nói: “Tất cả những công thức này đều là con đường dẫn đến hư không và Washington, London, Paris và Brussels càng sớm nhận ra điều này thì càng tốt cho Ukraine và phương Tây”. Ông cũng cảnh báo rằng “cuộc thập tự chinh của họ chống lại Nga đã tạo ra những rủi ro mới về danh tiếng và hiện hữu rõ ràng”.
Phó đại sứ Hoa Kỳ Robert Wood bác bỏ những tuyên bố của Lavrov là “chỉ là thông tin sai lệch trắng trợn” và phản bác rằng chính chiến dịch bắt đầu ngày 24/2/2022 của Nga đã bắt đầu chiến tranh và chính Tổng thống Vladimir Putin “theo đuổi mục tiêu xóa bỏ Ukraine và sự nô dịch của người dân đang kéo dài nó.”
“Các âm mưu đế quốc của Nga là hiển nhiên” và “đối với Nga, bất cứ điều gì khác ngoài việc đầu hàng - việc Ukraine đầu hàng hoàn toàn là giải pháp duy nhất và điều đó không được cộng đồng quốc tế chấp nhận”, Wood nói và nhấn mạnh rằng chiến tranh có thể kết thúc ngày mai nếu Nga rút hàng trăm nghìn quân khỏi lãnh thổ được quốc tế công nhận của Ukraine.
Nga triệu tập cuộc họp Hội đồng Bảo an một lần nữa để chỉ trích gay gắt viện trợ quân sự của phương Tây cho Ukraine. Ngay trước khi nó bắt đầu, các nhà ngoại giao từ hơn 40 quốc gia đã vây quanh Đại sứ Ukraine tại Liên Hợp Quốc Sergiy Kyslytsya, người đã đọc một tuyên bố chung nhấn mạnh sự “đạo đức giả” của Nga khi chỉ trích việc chuyển giao vũ khí hợp pháp để giúp Ukraine tự vệ.
Những người ủng hộ Ukraine gọi cuộc họp hôm thứ Hai là một nỗ lực khác của Nga “nhằm đánh lạc hướng khỏi cuộc chiến xâm lược” và họ lên án sự hỗ trợ quân sự cho Moscow – máy bay không người lái từ Iran và tên lửa đạn đạo từ Triều Tiên – vi phạm lệnh trừng phạt của Liên Hợp Quốc, cũng như thiết bị quân sự từ Belarus.
Tại cuộc họp, đại diện Trung Quốc đã phát biểu về mối đe dọa ngày càng tăng đối với an ninh toàn cầu từ cuộc chiến đang diễn ra ở Ukraine cùng lúc với cuộc chiến giữa Israel và Hamas tại Gaza.
Đại sứ Trung Quốc tại Liên hợp quốc Trương Quân cho biết: “Chúng ta phải nỗ lực hết sức để ngăn chặn sự lan tỏa của cuộc khủng hoảng (Ukraine) vào thời điểm xung đột Palestine-Israel kéo dài và một số vấn đề điểm nóng có nguy cơ bùng phát”. “Thế giới không thể chấp nhận chứng kiến các cuộc xung đột địa chính trị lan rộng hơn nữa trong khi nền kinh tế toàn cầu đang chậm lại”.
Ông Trương nói với hội đồng rằng “chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của tất cả các quốc gia phải được tôn trọng”, điều mà Ukraine kiên quyết yêu cầu và Nga đã vi phạm khi sáp nhập 4 khu vực của Ukraine. Tuy nhiên, đại sứ Trung Quốc chỉ trích Ukraine tìm cách gia nhập NATO và cảnh báo Kiev, nhưng không nêu tên Nga, rằng điều này sẽ làm sâu sắc thêm mối lo ngại về an ninh của Moscow.
Ông Trương kêu gọi nối lại đàm phán trực tiếp Nga-Ukraine càng sớm càng tốt. Ông không đề cập đến kế hoạch hòa bình mà Trung Quốc ban hành vào tháng 2/2023 kêu gọi ngừng bắn, đàm phán và chấm dứt các lệnh trừng phạt đối với Nga nhưng ông tập trung vào sự gián đoạn của chiến tranh đối với nền kinh tế thế giới.
Trương cho biết: “Những tác động tiêu cực của cuộc khủng hoảng Ukraine và xung đột Palestine-Israel đã tạo thêm tuyết cho nền kinh tế toàn cầu đang lạnh giá. Các quốc gia có ảnh hưởng đáng kể nên … kiềm chế chính trị hóa, công cụ hóa hoặc vũ khí hóa nền kinh tế thế giới, thay vào đó nên hợp tác cùng nhau để duy trì an ninh lương thực, năng lượng và tài chính toàn cầu cũng như sự ổn định và vận hành trơn tru của chuỗi công nghiệp và cung ứng.”
Ông Lavrov rời đi ngay sau khi ông Trương phát biểu, nhường ghế cho một cấp phó. Lavrov không nghe Đại sứ Mỹ phát biểu nhưng ông đã nghe Đại sứ Malta tại Liên Hợp Quốc Vanessa Frazier lặp lại lời kêu gọi của Mỹ yêu cầu Nga rút lực lượng và cáo buộc Moscow vi phạm nghĩa vụ duy trì hòa bình và an ninh quốc tế, sứ mệnh chính của Hội đồng Bảo an.
Trong bài phát biểu nhân Ngày Thống nhất, một ngày lễ quốc gia được tổ chức vào ngày 22/1 đánh dấu sự thống nhất của Cộng hòa Nhân dân Ukraine và Cộng hòa Nhân dân Tây Ukraine vào năm 1919 thành một quốc gia độc lập, Tổng thống Zelensky tuyên bố ông đã ký sắc lệnh "Về các lãnh thổ Liên bang Nga có người Ukraina sinh sống trong lịch sử".
Sắc lệnh quy định rằng chính phủ nên hợp tác với các chuyên gia quốc tế để lập kế hoạch "bảo tồn bản sắc dân tộc của người Ukraine" ở các vùng lãnh thổ cụ thể của vùng ngày nay là Nga.
Sắc lệnh liệt kê các vùng Kuban, một khu vực lịch sử ở phía đông Bán đảo Crimea, Starodubshchyna, ở phía bắc Chernihiv, phía bắc và phía đông Slobozhanshchyna.
Slobozhanshchyna, còn được gọi là Sloboda Ukraine, là một khu vực quan trọng và bán tự trị dưới sự cai trị của Sa hoàng, trải dài khắp khu vực ngày nay là đông bắc Ukraine, chủ yếu là các tỉnh Sumy, Kharkiv và Luhansk và tây nam nước Nga.
Krasnodar Krai bao gồm hầu hết vùng từng là Kuban, trong khi Starodubshchyna hiện chủ yếu nằm ở tỉnh Bryansk.
Sắc lệnh cũng tuyên bố rằng chính phủ nên bảo tồn và ghi lại lịch sử của người Ukraine ở những khu vực này.
Sắc lệnh cho biết cần phải làm nhiều việc hơn nữa để chống lại "thông tin sai lệch và tuyên truyền của Liên bang Nga về lịch sử và hiện tại của người Ukraine ở Nga".
Chính phủ nên làm việc với Viện Hàn lâm Khoa học Quốc gia để phát triển các tài liệu về "lịch sử hơn một nghìn năm hình thành nhà nước Ukraina, mối liên hệ lịch sử của các vùng đất có người dân tộc Ukraina sinh sống và sự hình thành nhà nước dân tộc Ukraina trong các giai đoạn lịch sử khác nhau."
Theo nghị định, "lịch sử thực sự của người dân tộc Ukraine trên vùng đất mà họ sinh sống trong lịch sử nằm trong biên giới Liên bang Nga" cũng nên được đưa vào sách giáo khoa.
Phía Nga chưa lên tiếng về sắc lệnh này của ông Zelensky.
Theo Paul Ronzheimer, quân đội Ukraine thiếu trầm trọng đạn dược và nhân lực để chống lại các cuộc tấn công của Nga, trích dẫn "các tướng lĩnh và binh sĩ" mà ông "thường xuyên liên lạc".
Quân đội Kiev phần lớn đã chuyển sang thế phòng thủ sau thất bại của cuộc phản công mùa hè được quảng cáo rầm rộ. Chiến dịch bắt đầu vào đầu tháng 6/2023 đã không đạt được nhiều thành tựu hoặc mang lại những thay đổi đáng kể cho tiền tuyến, mặc dù tổn thất nặng nề về nhân sự và thiết bị.
Bộ Quốc phòng Nga trước đây ước tính thiệt hại của Ukraine trong cuộc phản công thất bại là 160.000 người. Moscow cũng mô tả tổng thiệt hại của Kiev trong suốt cuộc xung đột là thảm khốc, ước tính gần 400.000 binh sĩ đã thiệt mạng hoặc bị thương kể từ tháng 2/2022.
Cuối năm ngoái, Kiev đã tăng cường nỗ lực huy động lực lượng nhằm bổ sung lực lượng quân đội. Tổng thống Vladimir Zelensky trước đó tuyên bố rằng quân đội muốn có tới 500.000 tân binh.
Tuy nhiên, theo Ronzheimer, "việc huy động không hiệu quả" và Ukraine cũng tràn ngập các báo cáo về tình hình khó khăn ở tiền tuyến mà không đề cập đến bất kỳ tin tức cụ thể nào. Ông lưu ý rằng lực lượng của Kiev cũng sắp hết đạn cho các hệ thống phòng không do phương Tây sản xuất, chẳng hạn như Patriot của Mỹ, đồng thời mô tả tình hình là "mối lo ngại lớn" đối với người dân địa phương.
Các "tướng và… binh lính" Ukraine cũng nói với phóng viên rằng tình hình tiền tuyến "cực kỳ căng thẳng", đặc biệt là gần thành phố Avdeevka của Donbass, một địa điểm chiến lược ở phía bắc Donetsk, nơi đã chứng kiến giao tranh ác liệt trong những tháng qua.
Ronzheimer viết rằng các tướng lĩnh Ukraine muốn nỗ lực "huy động nhiều hơn" , để có thêm quân tung ra tiền tuyến.
Trong một báo cáo khác hồi đầu tuần, phóng viên này lưu ý rằng quân đội Ukraine đã vào thế phòng thủ dọc theo toàn bộ chiến tuyến ở phía Đông và phía Nam, và vẫn đang cố gắng giữ vững vị trí. Ông nói thêm rằng quân đội Moscow đã phát động "các cuộc tấn công lớn" vào 80 khu vực "dọc theo vài trăm km mặt trận" .
Ronzheimer đưa tin : "Chúng tôi liên tục nghe thấy những thông điệp từ những người lính, ngày càng kịch tính hơn", đồng thời cho biết thêm rằng quân đội Kiev đã cảnh báo rằng họ sẽ khó có thể bảo vệ các vị trí hiện tại của mình với bất cứ thứ gì họ có trong kho tính đến thời điểm đó.
Ronzheimer cho biết, sẽ "rất khó" để quân đội Ukraine có thể giữ được Avdeevka trong thời gian dài, vì lực lượng của Moscow đang đạt được những tiến bộ ổn định trong khu vực đó. Ông nói thêm : "Người Nga đang tấn công ở đó và đang đạt được tiến bộ từng mét một", đồng thời lưu ý rằng những tiến bộ như vậy vẫn còn khá tốn kém đối với Moscow.
Binh lính Ukraine ở chiến trường miền đông. Ảnh IT
Thống đốc do Nga bổ nhiệm Mikhail Razvozhaev cho biết trong một bài đăng trên Telegram hôm Chủ nhật rằng, các hệ thống phòng không của Nga đã bắn hạ một mục tiêu gần thành phố. Ông cho biết không có thiệt hại nào đối với cơ sở hạ tầng của thành phố và cho rằng vụ tấn công là do Ukraine thực hiện.
Razvozhaev yêu cầu người dân Sevastopol sơ tán đến nơi trú ẩn không kích gần nhất. Các kênh Telegram địa phương đưa tin về một số vụ nổ xung quanh thành phố cảng nơi Nga có một phần hạm đội hải quân Biển Đen.
Chính quyền Crimea cho biết giao thông qua Cầu Crimean, còn được gọi là Cầu Kerch, "tạm thời bị chặn" nhưng không cung cấp thêm thông tin chi tiết.
Nga giải phóng làng Krokhmalne
Lực lượng mặt đất Ukraine đã xác nhận việc rút quân khỏi làng Krokhmalne (tỉnh Kharkov) nhưng lưu ý rằng việc này không gây nguy hiểm cho các đơn vị lân cận.
Volodymyr Fito, Giám đốc Cơ quan Quan hệ Công chúng của Lực lượng Mặt đất Ukraine cho biết, binh lính Ukraine đã rời làng và di chuyển đến các vị trí tốt hơn và được chuẩn bị kỹ lưỡng hơn.
Fito nói: "Krokhmalne, như bạn hiểu, là một khu định cư với dân số 45 người trước khi bắt đầu cuộc chiến tranh quy mô lớn. Có lẽ nó có 5 ngôi nhà. Nga đã phá hủy 5 ngôi nhà này, và do đó, mục tiêu của chúng tôi là cứu sống những người phòng thủ Ukraine, vị trí của họ đã được chuyển đến các tuyến phòng thủ đã được chuẩn bị từ trước, ngăn cản quân địch tiến lên.
Điều này không gây ra bất kỳ mối đe dọa nào cho các đơn vị lân cận. Tôi nghĩ đây chỉ là hiện tượng tạm thời. Chiến tuyến đang thay đổi hàng ngày".
Vào ngày 20/1, Viện Nghiên cứu Chiến tranh (ISW) báo cáo rằng lực lượng Nga đã tiến dọc theo phòng tuyến Kupiansk-Svatove-Kreminna và chiếm được làng Krokhmalne.
Binh sĩ Ba Lan trên xe tăng tham gia cuộc duyệt binh ở Warsaw vào ngày 15/8 / 2023. Ba Lan đã vượt mục tiêu chi tiêu quân sự 2% GDP của NATO. Ảnh Getty
Gần 10 năm trước, trong bối cảnh Nga sáp nhập Crimea và xảy ra các cuộc nổi dậy vũ trang ở khu vực Donbas phía đông Ukraine, các nhà lãnh đạo NATO đã gặp nhau ở xứ Wales và đặt mục tiêu mới. Họ cho biết, đến năm 2024, các thành viên sẽ nỗ lực hướng tới chi tiêu 2% GDP cho quân đội của họ.
Nga đã trở lại còn NATO vẫn chưa sẵn sàng bởi tiều tụy vì "sự kết thúc của lịch sử" và vô số cuộc chiến chống nổi dậy cường độ thấp.
Hầu hết các thành viên của liên minh 31 quốc gia trong năm nay sẽ không đạt được mục tiêu 2% trong "cam kết đầu tư quốc phòng".
Trong số những nước vẫn còn thiếu hụt có các cường quốc như Đức, Pháp, Thổ Nhĩ Kỳ, Ý và Tây Ban Nha. Các nhà lãnh đạo NATO cảnh báo, vẫn chưa chuẩn bị cho một cuộc chiến trực tiếp với Nga ngày càng có khả năng xảy ra.
Michael Allen, người từng là trợ lý đặc biệt của Tổng thống George W. Bush và giám đốc cấp cao của Hội đồng An ninh Quốc gia, nói với Newsweek : "Tôi nghĩ NATO hiểu rõ hơn về sứ mệnh và mục đích của mình trong một thời gian dài. Tuy nhiên, điều đó càng khiến phần thứ hai trở nên khó hiểu hơn"".
Nếu họ không làm điều đó bây giờ thì khi nào họ sẽ làm điều đó?" ông đặt câu hỏi.
Sự thất vọng như vậy từ lâu đã vang vọng khắp các hội trường của Quốc hội và Nhà Trắng, bất kể ai ngồi trong Phòng Bầu dục. Cuộc chiến của Nga một lần nữa chứng tỏ sự phụ thuộc của châu Âu vào sức mạnh quân sự và tài chính của Mỹ, sự phụ thuộc mà các mục tiêu của xứ Wales có ý định giảm bớt.
"2% thực sự là mẹ của tất cả các mục tiêu, đơn giản vì nó đánh vào trọng tâm của liên minh như một hợp đồng xuyên Đại Tây Dương, trong đó Mỹ đảm bảo an ninh cho châu Âu và người châu Âu dự kiến sẽ thực hiện phần việc của mình. 2% về cơ bản là để thuyết phục Mỹ", Fabrice Pothier — cựu giám đốc về việc hoạch định chính sách cho NATO, những người đã thực hiện cam kết của Wales—nói với Newsweek .
Tính đến hội nghị thượng đỉnh liên minh gần đây nhất vào tháng 7 /2023, 11 trong số 31 quốc gia của NATO đã vượt mục tiêu 2%: Ba Lan (3,9%), Mỹ (3,49%), Hy Lạp (3,01%), Estonia (2,73%), Lithuania (2,54). %), Phần Lan (2,45%), Romania (2,44%), Hungary (2,43%), Latvia (2,27%), Vương quốc Anh (2,07%) và Slovakia (2,03%).
Hiệu suất của những nước thành viên dọc biên giới phía đông là đáng chú ý. Na Uy (1,67%) là quốc gia NATO duy nhất giáp Nga chưa đạt được mục tiêu 2%.
Ở phía đông, các quốc gia NATO thậm chí còn kêu gọi liên minh tiến xa hơn. Năm ngoái, Thủ tướng Estonia Kaja Kallas đã cam kết với Tallinn về mục tiêu chi tiêu mới là 3% GDP, nói với Newsweek vào tháng 5 rằng: "Chúng ta đang ở trong một thực tế an ninh mới và mọi người đều phải đóng góp phần mình".
Nhưng những người tụt hậu nói rằng họ có thể cần một thập kỷ hoặc hơn. Đứng sau là các quốc gia tương đối nhỏ, bao gồm Bỉ (1,26%), Slovenia (1,35%) và Bồ Đào Nha (1,48%).
Bộ trưởng Quốc phòng Bỉ Ludivine Dedonder cho biết trong một tuyên bố với Newsweek rằng nước này đang trên đà đạt mức 2% vào năm 2035. Debonder cho biết điều này thể hiện một "quỹ đạo tiến bộ và trên hết là thực tế trong bối cảnh xu hướng giảm trong 30 năm qua".
Luxembourg (0,72%) là quốc gia chi tiêu thấp nhất trong liên minh, mặc dù do quy mô của mình nên đây là quốc gia NATO duy nhất được miễn trừ mục tiêu 2%. Mục tiêu mới của đất nước là chi tiêu 2% tổng thu nhập quốc dân (GNI).
Một phát ngôn viên của Bộ Quốc phòng nói với Newsweek rằng, nước này đã "cam kết đạt 1% GDP vào năm 2028 và 2% GNI trong trung hạn", đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải xem xét mối đe dọa từ Nga "một cách nghiêm túc và đầu tư vào khả năng răn đe và phòng thủ chung của chúng ta".
Điều đáng lo ngại hơn đối với liên minh là hiệu quả hoạt động của các cường quốc như Tây Ban Nha (1,26%), Thổ Nhĩ Kỳ (1,31%), Ý (1,46%), Đức (1,57%) và Pháp (1,9%).
Pothier nói: "Một số vấn đề quan trọng hơn nhiều so với những vấn đề khác. "Rõ ràng, thật tuyệt khi các nước Baltic gặp nhau và thậm chí vượt quá 2%. Nhưng cuối cùng, vấn đề lớn, đặc biệt là trong chiến tranh cường độ cao hiện là một phần của các kịch bản chính mà các nhà hoạch định quốc phòng của NATO phải tính đến".
Pothier nói thêm: "Đó là lý do tại sao Đức – vốn luôn là 'quốc gia dao động' trong chi tiêu quốc phòng của châu Âu – giờ đây thậm chí còn quan trọng hơn vì sức nặng của ngành công nghiệp quốc phòng của nước này. Và tất cả các thành viên khác của cái mà tôi từng gọi là 'tầng lớp trung lưu'—những người không nhỏ nhưng không phải hạng cao nhất, như Tây Ban Nha, Ý và thậm chí cả Hà Lan—thực sự có vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh chi tiêu quốc phòng của châu Âu đi đúng hướng".
Người phát ngôn của Bộ Quốc phòng Đức nói với Newsweek rằng Berlin đang đi đúng hướng.
Quan chức này cho biết: "Bộ trưởng cũng như Thủ tướng đã tuyên bố rằng vào năm 2024, Đức sẽ đạt được cam kết đầu tư quốc phòng".
Người phát ngôn của Bộ Quốc phòng Hà Lan cũng lưu ý quyết định của đồng minh tại Hội nghị thượng đỉnh Vilnius 2023 rằng mục tiêu 2% "là mức sàn, không phải mức trần". Nhưng họ nói với Newsweek rằng đất nước này dự kiến sẽ đạt 1,93% GP vào năm 2025, với tiến độ tiếp theo tùy thuộc vào chính sách của chính phủ sắp tới.
Một năm quan trọng
Bức tranh chung có thể tươi sáng hơn phần nào sau khi dữ liệu hàng năm của liên minh được công bố tại hội nghị thượng đỉnh tháng 7 ở Washington, DC. Một phát ngôn viên của Bộ Quốc phòng Montenegro nói với Newsweek rằng nước này hiện đang chi 2,01% GDP cho quốc phòng, trong khi một quan chức quốc phòng Bắc Macedonia cho biết họ sẽ đạt 2,05% trong năm nay.
Đan Mạch (chi 1,65% GDP trong tháng 7) "đã phân bổ quỹ quốc phòng lên tới 2% GDP trên cơ sở lâu dài từ năm 2023 trở đi", một quan chức Bộ Quốc phòng nói với Newsweek.
Thụy Điển - vẫn đang chờ sự phê chuẩn của quốc hội từ Thổ Nhĩ Kỳ và Hungary để trở thành quốc gia thứ 32 của liên minh - sẽ "đạt và vượt mục tiêu 2% với ngân sách năm 2024", một quan chức Bộ Quốc phòng nói với Newsweek. Con số dự kiến cho năm nay là 2,2%.
Bộ trưởng Quốc phòng Pål Jonson "có quan điểm rằng Thụy Điển sẽ phải duy trì không chỉ ở mức trên mà còn trên mức 2% trong tương lai gần". Quan chức này cho biết thêm, Stockholm hy vọng sẽ sớm gia nhập NATO.
Nếu những cam kết với Newsweek được thực hiện - và nếu Thụy Điển cuối cùng trở thành thành viên thứ 32 của liên minh - một nửa số thành viên NATO sẽ đạt 2% vào cuối năm nay.
Nhìn chung, Pothier cho biết, kết quả "không đồng đều" khi liên minh tiến gần đến thời hạn ở Wales. Ông nói: "Xu hướng đang đi lên chứ không giảm. Nhưng tôi nghĩ có một dấu hỏi lớn về điều gì sẽ xảy ra tiếp theo".
Charles Kupchan thuộc Hội đồng Quan hệ Đối ngoại đồng tình rằng "bức tranh tổng thể" là đáng khích lệ. Ông nói với Newsweek: "Không chỉ thấy nhiều quốc gia tiến tới mục tiêu 2%, mà những thay đổi khác cũng diễn ra đồng thời, bao gồm cả việc tăng cường đáng kể ở sườn phía đông".
"Phần Lan đã tham gia và Phần Lan có quân đội khá có năng lực. Tôi đoán rằng Thụy Điển cũng sẽ là thành viên của liên minh trong tương lai gần", Kupchan, người từng phục vụ trong Hội đồng An ninh Quốc gia của Tổng thống Barack Obama và Bill Clinton cho biết.
Nhưng ngay cả mục tiêu 2% hiện nay dường như vẫn chưa đủ, do cuộc chiến của Nga với Ukraine. Các quốc gia NATO đã huy động để giúp đỡ Kiev nhưng tỏ ra không thể theo kịp nhu cầu của một cuộc chiến tranh hiện đại toàn diện. Các quan chức đã cảnh báo rằng việc giải quyết sự thiếu hụt có thể mất nhiều năm.
Con số 2% lần đầu tiên được nêu ra tại hội nghị thượng đỉnh NATO ở Riga năm 2006, "được cho là một trong những thời kỳ hòa bình nhất trong lịch sử châu Âu. Vào thời điểm đó, đó được coi là mức tối thiểu mà bạn cần trong điều kiện thời bình", James Rogers, người đồng sáng lập và giám đốc nghiên cứu tại Hội đồng Địa chiến lược của Vương quốc Anh nhận xét.
"Liệu 2% có thực sự đủ trong những điều kiện hoàn toàn khác nhau hay không là một câu hỏi lớn. Và tôi nghĩ các nước ở Đông Âu, đặc biệt là người Ba Lan, sẽ đưa ra quan điểm này ngày càng mạnh mẽ hơn", ông James Rogers nói thêm.
"Nếu các quốc gia như Ba Lan và các nước vùng Baltic có đủ khả năng chi trả - và họ có GDP và GDP bình quân đầu người thấp hơn đáng kể so với các quốc gia như Đức, Pháp, hay thậm chí Ý và Tây Ban Nha - thì thực sự không có lý do gì khiến các quốc gia rất giàu có ở Trung và Tây Âu không thể"", ông nhận định. Rogers nói: "Người châu Âu, đặc biệt là người Tây Âu, cần phải cùng nhau hành động và bắt đầu thực hiện vấn đề này một cách nghiêm túc hơn hiện tại".
Thử thách sự kiên nhẫn của Mỹ
Việc không đạt được mục tiêu 2% nói lên một vấn đề sâu sắc hơn ở châu Âu. Một số nhà lãnh đạo - chủ yếu là Tổng thống Pháp Emmanuel Macron - đang thúc đẩy chính sách phòng thủ tập thể và khả năng tự lực nhiều hơn. Nhưng cuộc chiến sinh tồn của Ukraine đã bộc lộ những hạn chế về chính trị và hậu cần vẫn cản trở việc củng cố quốc phòng của châu Âu.
Kupchan nói: "Về mặt ngân sách quốc phòng, mọi thứ đang tiến triển. Về việc tập thể hóa chính sách quốc phòng và hợp lý hóa chi tiêu quốc phòng, châu Âu đạt được ít tiến bộ hơn".
Rất may cho châu Âu, Nga đã phát động ván cờ quân sự của mình trong khi một trong những tổng thống Mỹ thân châu Âu nhất trong lịch sử gần đây đã kết thúc nhiệm kỳ. Nhưng cuộc chiến của Putin có thể kéo dài lâu hơn nhiệm kỳ của Tổng thống Joe Biden và người kế nhiệm ông – dù là vào năm 2025 hay xa hơn – có thể sẽ không kiên nhẫn như vậy với các đồng minh của Mỹ.
Vanya, một người lính trong đơn vị trinh sát chiến đấu với lính thủy đánh bộ ở bờ đông sông, nói với Financial Times rằng cứ mỗi người trong số họ phải chiến đấu với ít nhất 4 người Nga.
Ông nói thêm rằng lực lượng Ukraine đang chịu thương vong nặng nề, mặc dù ông từ chối đưa ra con số cụ thể. Vanya cho biết "tình hình thật tồi tệ".
Sông Dnipro đã trở thành tâm điểm của cuộc chiến ở Ukraine trong những tháng gần đây, khi các quan chức Ukraine tuyên bố rằng lực lượng của họ đã thiết lập được chỗ đứng ở bờ đông.
Tuần trước, Bộ Quốc phòng Anh cho biết , để trấn giữ bờ trái sông, lực lượng Ukraine đã sử dụng máy bay không người lái góc nhìn thứ nhất chở đầy đạn dược để tấn công các phương tiện của Nga.
Một blogger quân sự Nga được Bộ dẫn lời cho biết người Ukraine đã phá hủy gần 90% khí tài quân sự của Nga tại một ngôi làng ở bờ đông sông. Nhưng lực lượng Ukraine cũng đang gặp khó khăn.
FT đưa tin rằng đơn vị của Vanya được bố trí trên địa hình đầm lầy và trong các chiến hào nông dễ bị ngập lụt hoặc chứa đầy xác chết. Và những nỗ lực của họ để giữ vững bờ đông cũng rất phức tạp bởi việc mang vũ khí hạng nặng qua đây rất khó khăn.
Các binh sĩ Ukraine khác cũng cho biết họ đang gặp khó khăn trong việc tiến quân ở tả ngạn sông.
Oleksiy, một binh sĩ Ukraine, nói với The New York Times vào tháng 12 rằng: "Không thể có được chỗ đứng ở đó. Không thể di chuyển thiết bị đến đó".
Một người lính Ukraine, chỉ được xác định là Dmytro, nói rằng anh ta cảm thấy "như bị ném miếng thịt vào tay bầy sói" khi được lệnh bắc cầu qua sông và giữ vững vị trí ở bờ đông.
Trong khi đó, một người lính giấu tên nói với BBC rằng một số lính thủy đánh bộ được cử đến để giúp bảo vệ những bước tiến gần đây của Ukraine trên Dnipro "thậm chí không biết bơi".
Trong một báo cáo phát hành ngày 18/1, Viện Nghiên cứu Chiến tranh trích dẫn các blogger quân sự Nga cho biết rằng một phân đội của Lữ đoàn bộ binh hải quân số 810 của Nga đã tiến được "một phần" vào Krynky nhưng lực lượng Ukraine vẫn tiếp tục "giữ vững" các vị trí trong khu định cư.
Estonia thông báo rằng họ dự định xây dựng hàng trăm boong-ke dọc biên giới với Nga. Các thành viên NATO là Latvia và Lithuania cũng đã ký kết tham gia dự án.
Bộ trưởng Quốc phòng của ba nước vùng Baltic đã gặp nhau tại Riga và phê chuẩn việc xây dựng cái mà họ gọi là "các cơ sở phòng thủ chống di động" ở biên giới phía đông của họ "để đẩy lùi khả năng gây hấn của Nga". Estonia và Latvia giáp biên giới trực tiếp với Nga, trong khi Litva có chung đường biên giới với Belarus.
Bộ trưởng Quốc phòng Estonia Hanno Pevkur cho biết : "Chúng tôi đang thực hiện nỗ lực này để người dân Estonia có thể cảm thấy an toàn". Ông nói thêm rằng cuộc xung đột Ukraine đã cho thấy rằng "ngoài thiết bị, đạn dược và nhân lực, chúng ta cũng cần các công trình phòng thủ vật chất ở biên giới".
Là một phần của cái gọi là "Tuyến phòng thủ Baltic", Estonia cam kết xây dựng hàng trăm boongke bê tông, mỗi hầm có diện tích khoảng 35 m2 và có khả năng chứa 10 binh sĩ. Chúng sẽ được bố trí dọc theo biên giới dài 294 km với Nga và được liên kết với mạng lưới các điểm hỗ trợ và đường tiếp tế.
Kaido Tiitus, một quan chức của Bộ Quốc phòng, nói với đài truyền hình nhà nước ERR rằng, mìn, dây thép gai và chướng ngại vật chống tăng "răng rồng" sẽ được cất giữ gần đó để có thể nhanh chóng triển khai trong trường hợp cần thiết . Các boongke được cho là cần có khả năng sống sót sau một đòn tấn công trực tiếp từ đạn pháo 152mm.
Ngân sách ban đầu cho chương trình là 60 triệu euro (65 triệu USD). Việc xây dựng dự kiến sẽ bắt đầu vào đầu năm 2025. Theo Tiitus, phần khó khăn nhất của quá trình này sẽ là mua khu đất hiện do tư nhân nắm giữ.
"Ví dụ, có một dấu hỏi lớn về việc bán đất ở phía đông nam Estonia, bởi vì người dân ở đó không muốn bán đất, đất đai rất quan trọng đối với họ, cho dù nó có giá trị truyền thống nào đó hay đó chỉ là đất nông nghiệp thuần túy", ông nói.
Bộ Quốc phòng Estonia ước tính sẽ cần khoảng 600 hầm trú ẩn cho dự án này. Ông Tiitus cho biết các công sự sẽ "không được thiết kế để chướng mắt hoặc làm gián đoạn cuộc sống hàng ngày".
Các công sự ở biên giới đã có một lịch sử gây tranh cãi ở châu Âu kể từ Phòng tuyến Maginot của Pháp, được xây dựng giữa các cuộc chiến tranh thế giới để bảo vệ biên giới với Đức. Quân đội Đức Quốc xã cuối cùng đã đi vòng qua hàng loạt hầm bê tông và ụ súng, đánh bại quân Pháp chỉ sau sáu tuần.
Lãnh đạo Cộng sản Albania Enver Hoxha đã xây dựng hơn 750.000 hầm bê tông trên khắp đất nước từ năm 1967 đến năm 1986 để củng cố chống lại các cuộc xâm lược có thể xảy ra từ cả NATO và khối Liên Xô vốn không bao giờ thành hiện thực.
Hãng tin Sputnik dẫn lời Bộ Quốc phòng Nga cho biết: “Người điều khiển máy bay không người lái đã tấn công quân nhân của Lực lượng vũ trang Ukraine tại các thành trì và chiến hào”.
Bộ cũng lưu ý rằng lực lượng trinh sát đang xác định vị trí của binh sĩ Ukraine và gửi tọa độ cho đội tác chiến của Nga.
Lực lượng Nga đã ngăn chặn thành công "cuộc phản công" lớn của Ukraine năm ngoái, bất chấp sự hỗ trợ tài chính và quân sự đáng kể của NATO và một số nước phương Tây liên minh với Washington và chế độ Kiev.
Trong quá trình hoạt động, lực lượng Nga đã phá hủy phần lớn trang thiết bị mà phương Tây chuyển giao cho Ukraine, trong đó có xe tăng Leopard 2 của Đức cùng nhiều xe bọc thép của Mỹ và Anh. Ngoài ra còn có nhiều xe tăng, phương tiện quân sự khác do các nước trong NATO cung cấp cho Kiev bị Nga phá hủy trong các cuộc tấn công.
Gần 2 năm sau khi bắt đầu chiến dịch quân sự ở Ukraine, nhiều tiếng nói đã xuất hiện ở phương Tây, kêu gọi cần ngừng hỗ trợ chế độ Kiev, vốn đang ném tiền của, binh lính của mình vào một trận chiến mà ngay từ đầu họ đã biết là thất bại bởi những lời hứa hẹn của Anh và Mỹ.
Khách sạn Rodina ở Gorlovka sau cuộc tấn công bằng pháo binh của Ukraine vào ngày 20/1. Nguồn Telegram / Prikhodko1970
Một trường mẫu giáo và một khách sạn nằm trong số những tòa nhà bị hư hại do vụ tấn công, đồng thời khiến nguồn điện bị gián đoạn.
Hai thường dân bị thương tại khách sạn 'Rodina', nơi dường như đã hứng chịu hậu quả nặng nề của vụ tấn công. Video được Prikhodko đăng tải trên Telegram cho thấy dấu chân đẫm máu và sàn nhà sụp đổ do cuộc tấn công.
Prikhodko cho biết thêm, 4 người nữa, bao gồm cả người ứng cứu đầu tiên, bị thương ở những nơi khác trong thành phố.
Thiệt hại cũng được báo cáo đối với trường mẫu giáo 'Teremok', một số khu dân cư trên phố Pushkin và một phòng khám nha khoa. Khu phố 'Kvartal 245' ở trung tâm thành phố tạm thời bị mất điện.
Cuộc tấn công bằng pháo binh lớn cuối cùng vào Gorlovka diễn ra gần ba tuần trước, khi 1 dân thường thiệt mạng và 4 người khác bị thương. Nhân dịp này, trung tâm mua sắm Galaktika đã bị phá hủy hoàn toàn.
Theo chính quyền địa phương, đã có hai cuộc tấn công bằng pháo từ Dzerzhinsk do Ukraine nắm giữ, cách nhau khoảng 15 phút, mỗi cuộc sử dụng nửa tá đạn pháo 155mm có đầu đạn chùm. Cái gọi là cuộc tấn công "chạm hai lần" thường nhằm mục đích gây ra sự tàn sát tối đa giữa các nhân viên y tế và cứu hộ đang phản ứng với cuộc tấn công ban đầu.
Gorlovka nằm cách thành phố Donetsk 50 km về phía bắc, thuộc Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR). Nơi đây thường xuyên bị Ukraine pháo kích kể từ năm 2014, khi Donetsk và Lugansk lân cận bác bỏ cuộc đảo chính do Mỹ hậu thuẫn ở Kiev và tuyên bố độc lập. Cả hai vùng lãnh thổ đều được sáp nhập vào Nga vào tháng 10/2022, cùng với Vùng Zaporozhye và Kherson.
Nga nhiều lần cáo buộc lực lượng Ukraine nhắm vào các khu dân cư không có ý nghĩa quân sự. Các loại vũ khí do phương Tây cung cấp như bệ phóng pháo tên lửa HIMARS và bom chùm đã được sử dụng trong các cuộc tấn công vào các thành phố và làng mạc ở Donbass, cướp đi sinh mạng của nhiều dân thường.
Cựu trợ lý của Tổng thống Vladimir Zelensky đã từ chức vào tháng 1 năm ngoái và kể từ đó chuyển đến Mỹ, tuyên bố rằng Kiev muốn bỏ tù ông vì các cáo buộc có động cơ chính trị.
"Vấn đề của chúng tôi là ở những bước ngoặt trong lịch sử, chúng tôi đặt cược vào bên thua", Arestovich viết trên X (trước đây là Twitter) hôm thứ Tư (18/1). "Vấn đề không phải là đặt cược vào người chiến thắng, vấn đề là hết lần này đến lần khác chúng ta không đặt cược vào bản thân và lợi ích của chính mình".
Arestovich cũng nhắc đến Đại chiến phương Bắc (1700-1721), khi thủ lĩnh Cossack Ivan Mazepa đứng về phía Thụy Điển chống lại Nga, chỉ để chết trong cảnh lưu vong sau khi Peter Đại đế đánh bại người Thụy Điển tại Poltava vào năm 1709.
"Rất có thể chúng ta hiện đang tiến tới việc lặp lại lịch sử tương tự", Arestovich than thở, đồng thời chỉ ra những cơ hội bị bỏ lỡ để ngăn chặn xung đột với Nga và kiến tạo hòa bình.
Ông nói : "Một trong những điều đầu tiên là trong các cuộc đàm phán ở Istanbul, nơi có cơ hội thực sự để kết thúc chiến tranh ở những vị trí tốt hơn so với trước cuộc xâm lược toàn diện, nhưng chúng tôi quyết định chiến đấu xa hơn. Sẽ không bao giờ có nhiều cơ hội như thế này nữa".
Chiến tranh với Nga "trở nên không thể tránh khỏi" khi Ukraine tuyên bố ý định gia nhập EU và NATO, Arestovich viết, nhưng Kiev đặt cược vào việc bảo vệ phương Tây thay vì chuẩn bị cho một cuộc xung đột mang tính sống còn.
"Chúng tôi có hai lựa chọn, chuẩn bị cho một cuộc chiến tranh sinh tồn thực sự và tiến hành nó ở mọi cấp độ, để đối với chúng tôi, đó thực sự là vấn đề sinh tử, hoặc theo đuổi một chính sách phù hợp với khả năng, ý định và lợi ích thực sự của chúng tôi", ông nói.
Trong một cuộc phỏng vấn với hãng thông tấn UnHerd của Anh xuất bản đầu tuần này, Arestovich cũng đề cập đến cuộc đàm phán ở Istanbul vào tháng 3/2022, nói rằng chúng "đã hoàn thành 90%" nhưng điều gì đó hoặc ai đó đã thay đổi suy nghĩ của Zelensky vào giây phút cuối cùng. Ông không xác nhận cũng không phủ nhận việc cựu Thủ tướng Anh Boris Johnson có vai trò trong vấn đề này.
Kể từ đó, Arestovich nói với UnHerd, cuộc xung đột đã mở rộng để trở thành cuộc đụng độ giữa Nam Toàn cầu và tập thể Phương Tây.
Lực lượng mặt đất của IDF hoạt động ở Gaza, ngày 17 tháng 1 năm 2024. Ảnh JP
Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) tuyên bố rằng các hoạt động của họ ở Dải Gaza vẫn tiếp tục khi nhắm mục tiêu vào các cơ sở hạ tầng liên quan đến Hamas, đồng thời đẩy mạnh các hoạt động tác chiến tích cực. Chỉ trong ngày hôm qua, khoảng 60 chiến binh Hamas đã bị tiêu diệt.
Tại thành phố Khan Yunis, quân đội IDF đã thực hiện một cuộc đột kích có mục tiêu dựa trên thông tin tình báo, dẫn đến cái chết của khoảng 40 chiến binh Hamas. Chiến dịch diễn ra tại nơi ở của một chiến binh Palestine khét tiếng, nơi quân đội Israel phát hiện 10 quả lựu đạn, súng trường AK-47, thiết bị quân sự và các tài sản công nghệ khác.
Ngoài ra, quân đội Israel cũng xác định được 4 chiến binh đang tiến về phía họ ở Khan Yunis. Phản ứng nhanh chóng, một chiếc xe tăng của IDF lập tức nổ súng, loại bỏ mục tiêu.
Ở phía bắc Dải Gaza, lực lượng IDF đã tiến hành một loạt cuộc không kích để vô hiệu hóa những chiến binh có vũ trang gây nguy hiểm cho IDF, bao gồm cả những kẻ hoạt động gần một trường học.
Tại Zabra, quân đội IDF đã phát hiện ra một kho chứa thiết bị nổ chống tăng, bệ phóng RPG, thiết bị quân sự và tài sản công nghệ.
Một diễn biến đáng kể khác đã xảy ra ở phía bắc Dải Gaza, khi lực lượng IDF ngăn chặn các chiến binh Hamas đang chuẩn bị một phương tiện chứa chất nổ. Đồng thời, khi một trong những chiến binh vừa rời khỏi nhà, một máy bay IDF đã tấn công và giết chết cá nhân người này. IDFcũng bắn nhiều phát súng vào chiếc xe bị gài chất nổ, dẫn đến một vụ nổ lớn sau đó.
Theo số liệu mới nhất của cơ quan y tế tại Gaza, ít nhất 24.448 người Palestine, khoảng 70% trong đó là phụ nữ, trẻ em và thanh thiếu niên, đã thiệt mạng trong các cuộc không kích và tấn công trên bộ của Israel nhằm vào vùng lãnh thổ này kể từ sau khi Hamas đột kích bất ngờ vào Israel ngày 7/10/2023 khiến khoảng 1.140 người thiệt mạng.
Ngày 17/1, một quan chức của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cảnh báo, tình hình tại các bệnh viện còn lại đang hoạt động cầm chừng ở Dải Gaza đang xấu đi nghiêm trọng do thiếu nhân viên và các trang thiết bị y tế, đặc biệt là các khu vực ở phía Bắc vùng lãnh thổ này.
Phát biểu trước báo giới tại trụ sở của Liên hợp quốc ở New York (Mỹ), điều phối viên đội y tế khẩn cấp Sean Casey cho biết trong khoảng 5 tuần qua tại Gaza, mỗi ngày đều có nhiều bệnh nhân bị bỏng nặng hoặc gãy xương hở phải chờ hàng giờ hoặc nhiều ngày sau để được điều trị. Hiện chỉ còn 16/36 bệnh viện hoạt động ở Gaza.
Các bệnh nhân về cơ bản không được điều trị trong một bệnh viện không có nhiên liệu, không điện, không nước. Các bệnh viện đang phải đối mặt với tình trạng quá tải bệnh nhân trong khi thiếu nghiêm trọng nhân viên y tế. Ở phía Nam Gaza, tại khu phức hợp y tế Nasser, chỉ còn lại 30% nhân viên trong khi tỷ lệ lấp đầy giường bệnh lên tới 200%. Thậm chí tại khoa bỏng, 1 bác sĩ phải điều trị cho 100 bệnh nhân.
Tàu hàng Galaxy Leader bị các tàu của Houthi đi kèm. Ảnh: AP.
Đêm qua 17/1, Mỹ đã phát động làn sóng tấn công mới nhằm vào các mục tiêu được cho là phiến quân trên khắp Yemen, chỉ vài giờ sau khi Washington liệt nhóm phiến quân Houthi vào danh sách tổ chức khủng bố.
CBS News và Associated Press đưa tin, dẫn lời các quan chức Mỹ giấu tên cho biết, hơn một chục địa điểm được cho là đã bị tấn công. Đây là cuộc tấn công thứ tư của Mỹ vào Houthi trong tuần qua.
Liệt Houthi vào danh sách khủng bố, Ngoại trưởng Antony Blinken ra tuyên bố cho biết: "Người Houthi phải chịu trách nhiệm về hành động của mình, nhưng điều đó không nên gây thiệt hại cho dân thường Yemen. Khi Bộ Ngoại giao tiến hành chỉ định này, chúng tôi đang thực hiện các bước quan trọng để giảm thiểu mọi tác động bất lợi có thể gây ra đối với người dân Yemen".
Tuy nhiên, nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ nói thêm rằng quyết định này sẽ bị đảo ngược nếu lực lượng Houthi ngừng tấn công các tàu đi qua Biển Đỏ. Nhóm này trước đó từng bị đưa vào danh sách tổ chức khủng bố nước ngoài dưới thời chính quyền Tổng thống Donald Trump, nhưng đã được bỏ ra khỏi danh sách vào tháng 2 năm 2021.
Trước đó vài giờ, phong trào Houthi cho biết họ đã thực hiện một "cuộc tấn công trực tiếp" bằng tên lửa vào tàu chở hàng khổng lồ Genco Picardy của Mỹ.
Đây là vụ tấn công thứ hai trong tuần này nhằm vào một tàu liên quan đến Mỹ trong khu vực. Nhà điều hành vận tải Genco của Mỹ đã xác nhận vụ tấn công và cho biết tàu của họ bị trúng đạn khi đi qua Vịnh Aden chở hàng hóa đá phốt phát.
Genco cho biết thủy thủ đoàn không bị thương và con tàu chỉ bị hư hại nhẹ ở cầu tàu và đang trên đường rời khỏi khu vực.
Yahya Sarea - người phát ngôn của Houthi ra tuyên bố cho biết: "Các lực lượng hải quân sẽ không ngần ngại nhắm vào tất cả các nguồn đe dọa ở Biển Đỏ và Biển Ả Rập theo quyền hợp pháp để bảo vệ Yemen và tiếp tục hỗ trợ người dân Palestine bị áp bức".
Hôm thứ Hai 15/1, lực lượng Houthi đã tấn công tàu chở hàng khô Gibraltar Eagle do Mỹ sở hữu và vận hành bằng một tên lửa đạn đạo chống hạm. Không có báo cáo về thương tích hoặc thiệt hại đáng kể.
Các quan chức Mỹ cho biết danh sách "khủng bố toàn cầu được chỉ định đặc biệt" nhằm mục đích cắt nguồn tài trợ và vũ khí mà người Houthi sử dụng để tấn công hoặc cướp tàu.
Một phát ngôn viên của Houthi nói với Reuters rằng các cuộc tấn công vào các tàu hướng tới Israel sẽ tiếp tục và việc liệt vào danh sách trên sẽ không ảnh hưởng đến vị trí của họ.
Ngoại trưởng Iran Hossein Amirabdollahian nói rằng việc chấm dứt chiến tranh ở Gaza là cần thiết để loại bỏ mối đe dọa đối với vận tải biển.
Phát biểu tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới WEF ở Davos, ông Amirabdollahian cho biết: "An ninh của Biển Đỏ gắn liền với những diễn biến ở Gaza và mọi người sẽ đau khổ nếu tội ác của Israel ở Gaza không dừng lại… Tất cả các mặt trận (kháng chiến) sẽ vẫn hoạt động".
Tuyến đường huyết mạch
Hãng vận tải Đan Mạch Maersk và các hãng vận tải lớn khác đã chỉ thị cho hàng trăm tàu thương mại tránh xa Biển Đỏ, chuyển sang một tuyến đường dài hơn quanh Châu Phi hoặc tạm dừng cho đến khi đảm bảo an toàn cho các tàu.
"Đây là một trong những huyết mạch quan trọng nhất của thương mại toàn cầu, chuỗi cung ứng toàn cầu và nó hiện đang bị tắc nghẽn", Giám đốc điều hành Maersk Vincent Clerc nói với Diễn đàn Thị trường Toàn cầu của Reuters ở Davos, đồng thời cho biết thêm sự gián đoạn có thể sẽ kéo dài ít nhất vài tháng.
Các giám đốc điều hành ngân hàng lo ngại cuộc khủng hoảng có thể tạo ra áp lực lạm phát.
Giá cước vận tải đã tăng hơn gấp đôi kể từ đầu tháng 12, theo chỉ số container thế giới của Drewry, trong khi các nguồn bảo hiểm cho biết phí bảo hiểm rủi ro chiến tranh đối với các chuyến hàng qua Biển Đỏ cũng đang tăng.
Các cuộc tấn công nhắm vào tuyến đường chiếm khoảng 15% lưu lượng vận tải biển trên thế giới và đóng vai trò là tuyến đường huyết mạch giữa châu Âu và châu Á. Công ty thương mại Nhật Bản Sumitomo Corp cho biết họ có một số hàng hóa ở Biển Đỏ bị ảnh hưởng.
Các cuộc tấn công đang gây ra sự gián đoạn lớn đối với các cảng của Ý, làm dấy lên lo ngại một cuộc khủng hoảng kéo dài có thể buộc các công ty phải chuyển giao thông khỏi Địa Trung Hải lâu dài hơn.
Ngoại trưởng Ý Antonio Tajani cho biết Ý muốn các thành viên Liên minh châu Âu đồng ý vào tuần tới để thành lập một phái đoàn an ninh hàng hải của EU có thể đi vào hoạt động càng sớm càng tốt.
Tuyến đường vận chuyển thay thế quanh Mũi Hảo Vọng của Nam Phi có thể kéo dài thêm 10-14 ngày cho hành trình so với tuyến đường qua Biển Đỏ đến Kênh đào Suez.
Giám đốc điều hành của tập đoàn dầu mỏ khổng lồ Aramco của Saudi cho biết các cuộc tấn công kéo dài của người Houthi vào các tàu sẽ dẫn đến tình trạng thiếu tàu chở dầu trong ngắn hạn.
Trước đó vào thứ Tư, một tàu container treo cờ Malta đã bị ba tàu nhỏ và một máy bay không người lái tiếp cận cách Dhubab của Yemen 10 dặm về phía tây nam. Ambrey cho biết trong một thông báo rằng không có thiệt hại hay thương vong nào được báo cáo.
Một tòa nhà ở Kharkov mà Ukraine cho là đã trúng đạn của Nga hôm 17/1. Ảnh: AP.
Các quan chức hàng đầu của NATO đã có cuộc họp 2 ngày ở Brussels vào 17-18/1, dự kiến sẽ trình bày chi tiết kế hoạch cho cuộc tập trận quân sự lớn nhất ở châu Âu kể từ Chiến tranh Lạnh vào cuối năm nay có tên gọi "Người bảo vệ kiên định" (Steadfast Defender). Cuộc tập trận nhằm mục đích thể hiện sức mạnh mới của NATO và cam kết bảo vệ tất cả các quốc gia đồng minh khỏi bị tấn công.
Phát biểu tại cuộc họp, Chủ tịch Ủy ban Quân sự NATO, Đô đốc Rob Bauer nói rằng Ukraine đang bị mắc kẹt trong một cuộc chiến sinh tồn sau gần hai năm kể từ cuộc chiến với Nga và quân đội cũng như các nhà lãnh đạo chính trị phương Tây phải thay đổi mạnh mẽ cách họ giúp nước này.
Khi chiến tranh sa lầy, và với việc Mỹ và Liên minh Châu Âu ngừng hoặc giảm bớt tài trợ cho Ukraine do đấu đá chính trị nội bộ, Bauer kêu gọi "cách tiếp cận toàn xã hội" đối với thách thức vượt ra ngoài kế hoạch quân sự.
Bauer cho rằng các đồng minh cần "tập trung vào tính hiệu quả" và tăng cường khả năng sẵn sàng phòng thủ bằng nhiều cuộc tập trận, quan hệ đối tác trong ngành và quân đội trong tình trạng cảnh giác cao độ.
Ông kêu gọi hợp tác công - tư trong vấn đề Ukraine: "Chúng ta cần các chủ thể công và tư thay đổi tư duy của họ cho một kỷ nguyên mà mọi thứ đều có thể lên kế hoạch, thấy trước, kiểm soát và tập trung vào hiệu quả, sang một kỷ nguyên mà bất cứ điều gì có thể xảy ra bất cứ lúc nào. Một thời đại mà chúng ta cần mong đợi những điều bất ngờ", ông nói khi khai mạc cuộc họp.
Bauer nói thêm: "Để có hiệu quả hoàn toàn, trong tương lai, chúng ta cần một sự chuyển đổi về chiến tranh của NATO".
Trong khi các nước NATO đã tăng mạnh chi tiêu quốc phòng và cam kết các hợp đồng lớn mới với các nhà sản xuất vũ khí sau khi cuộc chiến Ukraine Ukraine bùng phát, thì phải mất một thời gian để tăng sản lượng.
Ông Bauer đã nói thẳng về sự cần thiết phải tiêu chuẩn hóa loại đạn hạng nặng cỡ nòng 155 để các nước dễ dàng hợp tác hơn về kho pháo và cung cấp cho Ukraine những vật tư có thể được sử dụng trong các hệ thống vũ khí khác nhau.
Bauer nói: "Về mặt quân sự, còn nhiều bước nữa cần phải thực hiện để đạt được mục tiêu phòng thủ tập thể mà chúng ta mong muốn".
Bauer cho biết, tất cả mọi thứ từ cải thiện hậu cần đến nhiều cuộc tập trận chung hơn và bố trí thêm nhiều quân trong tình trạng báo động tích cực đều là những biện pháp mà các nước NATO đang thúc đẩy thực hiện.
Ông nói thêm: "Các mảng kiến tạo quyền lực đang dịch chuyển. Và kết quả là: Chúng ta phải đối mặt với thế giới nguy hiểm nhất trong nhiều thập kỷ".
Bauer cho biết NATO sẽ tiếp tục hỗ trợ Ukraine lâu dài. "Hôm nay là ngày thứ 693 mà Nga nghĩ sẽ là một cuộc chiến kéo dài ba ngày. Ukraine sẽ nhận được sự hỗ trợ của chúng tôi trong những ngày sắp tới vì kết quả của cuộc chiến này sẽ quyết định số phận của thế giới" - ông nói.
Hôm thứ Hai, Bộ trưởng Quốc phòng Anh Grant Shapps thông báo rằng chính phủ của ông sẽ cử 20.000 quân tham gia cuộc tập trận quân sự của NATO - trong đó nhiều binh sĩ được triển khai ở Đông Âu từ tháng 2 đến tháng 6.
Vương quốc Anh cũng sẽ gửi máy bay chiến đấu và máy bay giám sát tiên tiến, cùng với tàu chiến và tàu ngầm tham gia.
Nữ thiện xạ “Phượng hoàng” của Ukraine vẫn đang cố gắng vượt lên từng ngày. Ảnh NV
Trước chiến tranh, nữ thiện xạ Savka, 25 tuổi, đến từ Lviv nuôi dạy con trai và làm quản trị viên tại một trung tâm dịch vụ ô tô. Cô gia nhập Lực lượng Phòng vệ Lãnh thổ Ukraine (TDF) với tư cách là một tay súng bắn tỉa ngay sau khi xung đột toàn diện với Nga bắt đầu vào năm 2022.
Savka tin rằng cô sinh ra để trở thành một tay bắn tỉa vì cô có tính cách cứng rắn, không có chỗ cho sự sợ hãi hay yếu đuối. Là thành viên của Lữ đoàn 118, cô đã chiến đấu trong khu vực Zaporizhzhya. Trong suốt 18 tháng phục vụ, cô đã chứng kiến nhiều đồng đội hy sinh.
Vào tháng 11/2023, Savka bị thương do mìn, mảnh đạn khiến chân phải của cô bị thương nặng. Các đồng đội của cô ngay lập tức băng bó cho cô và đưa cô đến trung tâm ổn định. Đáng tiếc, vết thương quá nặng, chân của cô không thể giữ được.
Savka đi từ bệnh viện này đến bệnh viện khác và cuối cùng là đến Trung tâm Phục hồi chức năng ở quê hương Lviv của cô. Khi vết thương lành lại, Savka tiếp tục hợp tác điều trị với các nhà trị liệu thể chất và tâm lý.
Cậu con trai 5 tuổi của cô, Yarema, được cha mẹ Savka nuôi dưỡng kể từ khi cô nhập ngũ, cũng đang ở Lviv thăm mẹ.
“Con còn rất nhỏ và đang ở một nơi tương đối an toàn nên khi ở đây gần như con tôi đã nghĩ rằng mình đang ở một đất nước khác. Con thường nói rằng con sợ lớn lên, sợ về Ukraine và chết. Tôi không muốn con phải sống trong nỗi sợ hãi và rùng mình thường xuyên trước tiếng còi báo động. Tôi phải đảm bảo sự an toàn và tương lai của con”, Savka giải thích lý do muốn tiếp tục chiến đấu.
Savka cho biết cô sẽ làm mọi thứ có thể để trở lại mặt trận và tiếp tục bảo vệ đất nước vì tương lai của con mình.
Các thành phần vũ khí được chở tới cho lực lượng Houthi ở Yemen bị lực lượng SEAL của Hải quân Mỹ thu giữ trong một cuộc đột kích vào một chiếc thuyền buồm mới đây. (Ảnh: Bộ Tư lệnh Trung ương Mỹ)
Lực lượng Hải quân của Bộ Tư lệnh Trung ương Mỹ đã tiến hành vụ bắt giữ vũ khí Iran từ một thuyền buồm A-rập (tải trọng khoảng 200 tấn) vào ban đêm.
Lực lượng SEAL, đang hoạt động trên USS Lewis B Puller, một tàu căn cứ di động viễn chinh của Hải quân Mỹ, đã lên thuyền buồn gần bờ biển Somalia, với sự hỗ trợ của trực thăng và UAV.
Họ đã tịch thu các thành phần tên lửa đạn đạo và tên lửa hành trình do Iran sản xuất, bao gồm động cơ đẩy, dẫn đường và đầu đạn cho tên lửa đạn đạo tầm trung cũng như tên lửa hành trình chống hạm của Houthi bên cạnh các thành phần phòng không.
Centcom - cơ quan chỉ huy chiến đấu của Bộ Quốc phòng Mỹ có thẩm quyền đối với các lực lượng ở Trung Đông, Tây và Trung Á - đăng trên X rằng phân tích ban đầu cho thấy, chúng cùng loại với vũ khí mà nhóm vũ trang Houthi đã sử dụng để tấn công tàu bè ở Biển Đỏ.
Centcom cho biết đây là vụ thu giữ vũ khí thông thường tiên tiến gây chết người do Iran cung cấp cho Houthi khi các cuộc tấn công của lực lượng này bắt đầu kể từ tháng 11/2023.
Việc cung cấp, trực tiếp hoặc gián tiếp, bán hoặc chuyển giao vũ khí cho Houthi ở Yemen là vi phạm Nghị quyết An ninh 2216 của Liên Hợp Quốc và luật pháp quốc tế.
Tướng chỉ huy Centcom Michael Kurilla cho biết rõ ràng Iran đã tiếp tục gửi "viện trợ sát thương tiên tiến" cho Houthi.
“Đây là một ví dụ khác về cách Iran tích cực gieo rắc sự bất ổn trong khu vực, vi phạm trực tiếp Nghị quyết An ninh 2216 của Liên hợp quốc và luật pháp quốc tế”, ông cáo buộc.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục làm việc với các đối tác khu vực và quốc tế để vạch trần và ngăn chặn những nỗ lực này, và cuối cùng là thiết lập lại quyền tự do hàng hải", tướng Kurilla nói thêm.
Tuy nhiên, Centcom cũng xác nhận rằng hai lính SEAL của Hải quân Mỹ trước đó được báo cáo là mất tích trên biển đã tham gia vào hoạt động này.
Tướng Kurilla cho biết một cuộc “tìm kiếm toàn diện” đang được tiến hành để tìm ra 2 người lính mất tích này.
Theo đặc phái viên TTXVN, chiều 16/1 (giờ địa phương), ngay sau khi đến tại Davos, Thụy Sĩ để tham dự Hội nghị thường niên lần thứ 54 của Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF Davos 2024), Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì tọa đàm với các doanh nghiệp về hợp tác phát triển trí tuệ nhân tạo (AI), công nghiệp ô tô và chip bán dẫn và hệ sinh thái.
Dự tọa đàm có Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng; Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Bùi Thanh Sơn; Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên; Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt; Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn; Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng, Chủ tịch UBND Thành phố Hồ Chí Minh. Đặc biệt, có sự tham dự của lãnh đạo nhiều tập đoàn hàng đầu thế giới trong lĩnh vực công nghệ như: Google, Siemens, Mahindra, Ericsson, Visa Inc, Qualcomm…
Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại Tọa đàm về hợp tác phát triển trí tuệ nhân tạo và công nghệ. Ảnh: Dương Giang/TTXVN.
Tại tọa đàm, các danh nghiệp đánh giá cao tầm nhìn của Việt Nam trong lĩnh vực công nghệ và tiến trình giảm carbon, giảm phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, phát triển kinh tế xanh, bền vững; cam kết tiếp tục mở rộng đầu tư, kinh doanh tại Việt Nam; mong muốn Chính phủ Việt Nam tiếp tục tạo điều kiện để các doanh nghiệp tiếp tục hợp tác với các doanh nghiệp Việt Nam đầu tư phát triển trong lĩnh vực công nghệ, đổi mới sáng tạo, bán dẫn, trí tuệ nhân tạo, hạ tầng chiến lược…
Lãnh đạo các bộ, ngành giải đáp, trao đổi làm rõ các vấn đề mà các doanh nghiệp quan tâm; giới thiệu định hướng phát triển của Việt Nam trong các lĩnh vực công nghệ, đổi mới sáng tạo, trí tuệ nhân tạo, chip bán dẫn… đồng thời giới thiệu các nỗ lực của Việt Nam trong tạo môi trường đầu tư ngày càng thuận lợi hơn để thu hút đầu tư, trong đó có có việc hoàn thiện cơ chế chính sách, hạ tầng, nguồn nhân lực… phục vụ các nhà đầu tư ngày càng tốt hơn.
Chia sẻ với các Tập đoàn công nghệ lớn tham dự cuộc tọa đàm về quá trình phát triển, thành công của Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết sau gần 40 năm đổi mới, Việt Nam giữ vững độc lập chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ; chuyển đổi thành công từ nền kinh tế kế hoạch hóa, bao cấp sang kinh tế thị trường; chuyển từ một nước chậm phát triển, sang nước đang phát triển; quy mô nền kinh tế Việt Nam đã lên đếm 435 tỷ USD, lọt Top 40 nền kinh tế hàng đầu thế giới. Đời sống của người dân được nâng lên, thu nhập bình quân đầu người từ mức trên dưới 100 USD lên 4.300 USD/người/năm 2023.
Theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, Việt Nam đã ký kết 16 hiệp định thương mại tự do (FTA) với 60 nền kinh tế lớn nhất thế giới, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp mở rộng thị trường, kết nối và tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị và mạng lưới sản xuất toàn cầu. Cùng với đó, Việt Nam có quan hệ ngoại giao tốt đẹp vì hòa bình, hữu nghị, hợp tác, phát triển với các nước, tổ chức và toàn trên thế giới. Trong đó, Việt Nam có quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện với 6 nước, gồm Trung Quốc, Nga, Nhật Bản, Ấn Độ, Hàn Quốc, Hoa Kỳ.
Thủ tướng phát biểu tại tọa đàm. Ảnh: TTXVN.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết Việt Nam đang thực hiện 3 đột phá chiến lược gồm: đột phá về hạ tầng chiến lược để giảm chi phí logictics và chi phí đầu vào cho doanh nghiệp; đột phá về đào tạo nguồn nhân lực, cải cách hành chính và đột phá về hoàn thiện thể chế, xây dựng pháp luật nhằm giảm chi phí tuân thủ cho người dân, doanh nghiệp. Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định: "Đây là những nền tảng, điều kiện tốt cho các doanh nghiệp yên tâm đầu tư, phát triển tại Việt Nam".
Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết Việt Nam huy động mọi nguồn lực phục vụ phát triển đất nước nhanh và bền vững, dựa vào khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo; phấn đấu đến đến năm 2030, là nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; và đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao.
Việt Nam tiếp tục làm mới các động lực cũ và tạo các động lực mới cho phát triển. Trong đó, Việt Nam đã xây dựng và triển khai Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng trí tuệ nhân tạo; đồng thời đã tạo dựng được môi trường thuận lợi để nhiều doanh nghiệp AI trên thế giới đến phát triển tại Việt Nam trong nhiều lĩnh vực như: Y tế, truyền thông, giáo dục, an ninh mạng, tài chính, nhà máy thông minh, đô thị thông minh và công nghệ bán dẫn…
Việt Nam đã ban hành Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021 - 2030, tầm nhìn 2050, trong đó có lộ trình chuyển đổi các phương tiện giao thông sang sử dụng điện; khuyến khích các phương tiện giao thông sử dụng năng lượng xanh, sạch.
Đặc biệt, Việt Nam xác định rõ tầm nhìn và quyết tâm cao trong việc theo đuổi, phát triển ngành công nghiệp bán dẫn và xây dựng hệ sinh thái cho ngành công nghiệp bán dẫn. Trong đó, Việt Nam sẽ sớm ban hành Chiến lược phát triển ngành công nghiệp bán dẫn và Đề án đào tạo 50.000 kỹ sư trong lĩnh vực bán dẫn, nhằm thúc đẩy sự hợp tác giữa các doanh nghiệp trong nước với doanh nghiệp nước ngoài, tạo điều kiện nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, năng lực của doanh nghiệp Việt Nam. Việt Nam đã và đang thu hút ngày càng nhiều các tập đoàn trong ngành công nghiệp bán dẫn.
Luôn luôn đặt con người trong sự vận động phát triển, với phương châm “Hài hòa giữa lợi ích Nhà nước, người dân, doanh nghiệp”, “lợi ích hài hòa, rủi ro chia sẻ”, Thủ tướng Phạm Minh Chính mong muốn các doanh nghiệp tiếp tục đầu tư lâu dài, ổn định, hiệu quả tại Việt Nam và cùng Việt Nam thực hiện thành công các mục tiêu đã đề ra.
Nga đã tăng cường tấn công Ukraine trên quy mô lớn những tháng vừa qua. Ảnh: Yahoo News.
Skibitskyi cho biết, kể từ tháng 12, người Nga đã lại tiến hành các cuộc tấn công tên lửa quy mô lớn, đặc biệt là với sự hỗ trợ của hàng không chiến lược. Những nỗ lực chính của Nga tập trung vào việc phá hủy các cơ sở hạ tầng của Ukraine, chủ yếu là các mục tiêu của tổ hợp công nghiệp quốc phòng, trụ sở, hệ thống điều khiển và các đơn vị riêng biệt của Ukraine ở tiền tuyến.
Tuy nhiên, những nỗ lực của Nga đang tỏ ra không hiệu quả do tính thiếu chính xác của tên lửa Nga, Skibitskyi lưu ý và cho rằng hầu hết các cuộc tấn công của họ chỉ ảnh hưởng đến dân thường, thay vì các mục tiêu quân sự.
Ông nói thêm rằng mặc dù quân đội Nga hiện không tấn công các cơ sở năng lượng của Ukraine nhưng họ đang theo dõi chúng. "Tình báo quân sự (Ukraine) biết rõ rằng họ đã tiến hành phân tích để tấn công các cơ sở năng lượng của chúng ta vào năm 2022-2023. Người Nga đã xác định được những vật thể quan trọng nhất có thể bị tấn công bởi vũ khí tên lửa, cũng như máy bay không người lái" - ông nói.
"Kẻ thù tiếp tục thường xuyên thực hiện các cuộc khảo sát không gian của các cơ sở năng lượng của chúng ta để thực hiện các cuộc tấn công như vậy nếu có thể và nếu cần thiết. Do đó, mối đe dọa đối với hệ thống năng lượng của chúng ta vẫn còn".
"Người Nga tiếp tục thường xuyên chụp ảnh vệ tinh về những vật thể này", Skibitskyi nói.
Giám đốc điều hành của Ukrenergo, nhà điều hành lưới điện quốc gia Ukraine, Volodymyr Kudrytskyi, trước đó đã tuyên bố rằng các cuộc tấn công của Nga vào mùa đông này sẽ không thể phá hủy hệ thống năng lượng của Ukraine.
Ngoài ra, trong cuộc phỏng vấn, phó giám đốc tình báo quân sự Ukraine Skibitskyi còn cho biết, theo thông tin mà họ có được, các doanh nghiệp quốc phòng Nga đang tập trung vào việc khôi phục những phương tiện đã bị hư hỏng hoặc thiệt hại trên chiến trường, chuẩn bị cho việc sử dụng chiến đấu các loại vũ khí và thiết bị quân sự được đưa ra khỏi kho kho lưu trữ dài hạn để đưa về trạng thái bình thường và gửi đến Ukraine tham gia chiến sự. Các doanh nghiệp quốc phòng Nga cũng phải tập trung sản xuất vũ khí mới, chủ yếu là hệ thống pháo binh, vũ khí bọc thép, xe bọc thép chở quân, sản xuất đạn dược và tên lửa.
Ông này cho rằng Nga đang tăng cường sản xuất vũ khí, đạn dược nhưng phải đối mặt với một số vấn đề như thiết bị lạc hậu, thiếu nhân công đã qua đào tạo có khả năng thực hiện những công việc công nghệ cao như vậy, thiếu linh kiện...
Ông Donald Trump đã dẫn đầu các cuộc thăm dò trong hơn một năm, nhưng cuộc họp kín ở Iowa đã mang lại cái nhìn sâu sắc rõ ràng nhất về khả năng trở lại Nhà Trắng đầy ấn tượng của ông.
Theo đó, chỉ nửa giờ sau khi các cuộc họp kín chọn ứng viên đảng Cộng hòa bắt đầu tại bang Iowa, các hãng thông tấn Associated Press và NBC đã đưa ra dự đoán cựu tổng thống Mỹ Donald Trump giành chiến thắng. Đến chiều 16/1, kênh truyền hình CNN dẫn kết quả kiểm khoảng 99% số phiếu cho thấy, ông Trump hiện đang dẫn đầu với khoảng 51% số phiếu bầu. Theo sau là ông Ron DeSantis (khoảng 21%) và bà Nikki Haley (khoảng 19%).
Julian E. Zelizer, Giáo sư về Quan hệ công chúng tại Đại học Princeton bình luận: “Trump là ứng cử viên chiếm ưu thế (trong Đảng Cộng hòa) và cuộc họp kín đã xác nhận thực tế đó".
Đã có những câu hỏi liệu ông Trump có bị cản trở bởi các vấn đề pháp lý hay không khi ông phải đối mặt với nhiều phiên tòa dân sự và hình sự trong năm nay.
Nhưng chiến thắng cách biệt của ông ở Iowa đã chứng minh sự thành công của người đàn ông 77 tuổi này trong việc biến các cuộc truy tố của mình thành sự đoàn kết, lời kêu gọi tập hợp, khích lệ những người ủng hộ ông khi ông tiếp tục tiến đến New Hampshire, bang tiếp theo tổ chức cuộc họp kín đề cử ứng viên tổng thống vào thứ Ba tuần tới.
“Tôi thực sự nghĩ rằng đây là lúc để tất cả mọi người, đất nước, đoàn kết lại với nhau”, ông Trump nói trong bài phát biểu mừng chiến thắng.
Các trợ lý của ông Trump đã nói rõ rằng họ muốn kết thúc cuộc cạnh tranh giành đề cử của đảng Cộng hòa trước Đại hội toàn quốc của Đảng Cộng hòa vào tháng 7 - và mong muốn đảng này đoàn kết xung quanh người dẫn đầu.
Phản ứng trước tin ông Trump thắng lớn ở Iowa, trên mạng xã hội X, Tổng thống Joe Biden viết: "Dường như ông Donald Trump đã chiến thắng tại bang Iowa. Tại thời điểm này, ông ấy là ứng cử viên hàng đầu của đảng Cộng hòa".
Chính quyền Israel điều tra hiện trường một trong những vụ tấn công bằng đâm xe vào thứ Hai, ngày 15/1 tại Ra'anana, Israel. Ảnh TPS)
Cảnh sát Israel cho biết, hai kẻ tấn công được cho là người Palestine đã bị bắt giữ hôm thứ Hai 15/1 sau một "vụ tấn công khủng bố" khiến một người thiệt mạng và ít nhất 17 người khác bị thương ở thành phố Ra'anana, ngay phía bắc Tel Aviv. Các nhà chức trách địa phương cho biết, một nghi phạm đã đâm dao vào một phụ nữ rồi cướp xe ô tô của nạn nhân, sau đó lái xe đâm vào nhiều người ở một số địa điểm khác nhau.
Theo phóng viên Trey Yingst của Fox News, vụ tấn công đâm dao và đâm xe – mà Hamas đã nhận trách nhiệm - đã khiến một phụ nữ bị thương nặng sau đó đã chết tại bệnh viện địa phương. 17 người khác bị thương, trong đó có 3 người bị thương nghiêm trọng. Chỉ huy Quận Trung tâm Avi Biton sau đó thông báo rằng hai nghi phạm người Palestine trong cùng một gia đình ở khu vực Hebron của Bờ Tây vốn làm việc gần đó đã bị bắt giữ. Cơ quan tình báo Shin Bet của Israel xác định các nghi phạm là Ahmed Zidat, 25 tuổi và Mahmoud Zidat, 44 tuổi, đến từ Bnei Naim.
Eden Alfi, nhân chứng của một trong những vụ đâm xe, kể với tờ báo Maariv, theo The Jerusalem Post của Israel rằng: "Một người bạn đi trên phố cùng tôi đã nhận thấy tình hình trước và hét lên 'tấn công, tấn công'. Sau đó, tôi nhìn thấy kẻ khủng bố. Tôi thấy hắn đâm một người đàn ông khoảng 60 tuổi. Người đàn ông ngã xuống và kẻ khủng bố bỏ chạy.".
Chỉ huy Biton nói thêm rằng các nghi phạm "đi cùng nhau và song song, đến hai địa điểm khác nhau, cướp hai chiếc ô tô rồi thực hiện một loạt vụ đâm xe", Reuters cho biết, hình ảnh được chụp tại một trong những hiện trường cho thấy một chiếc sedan màu trắng bị hư hỏng nặng, dường như đã lao vào một bến xe buýt. Các trường học trong khu vực xảy ra vụ tấn công đã bị đóng cửa, tờ Jerusalem Post đưa tin.
Lãnh đạo hai bên cũng đẩy mạnh các hoạt động tiếp xúc, trao đổi cấp cao, đặc biệt giữa Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Nhà sáng lập kiêm Chủ tịch điều hành WEF Klaus Schwab tại Hội nghị WEF Thiên Tân (tháng 6/2023), Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 41 (tháng 11/2022) và lần thứ 43 (tháng 9/2023). Trong tuần này, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính sẽ dự Hội nghị WEF Davos từ 16-18/1.
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Giáo sư Klaus Schwab, nhà sáng lập kiêm Chủ tịch điều hành WEF tại hội nghị WEF ở Thiên Tân, Trung Quốc tháng 6/2023. Ảnh: TTXVN.
Việt Nam và WEF đã phối hợp tổ chức nhiều Hội nghị quan trọng.
Đối thoại Chiến lược quốc gia (CSD) giữa Việt Nam và WEF lần thứ nhất (ngày 29/10/2021) được tổ chức theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến với chủ đề “Tăng cường quan hệ đối tác công tư: Động lực then chốt của phục hồi toàn diện và phát triển bền vững, bao trùm, đổi mới sáng tạo”. Đối thoại được nhận định là đối thoại chiến lược quốc gia thành công nhất mà WEF phối hợp với một quốc gia tổ chức, cả về cấp tham dự, nội dung, thời điểm và công tác tổ chức.
Tại Hội nghị WEF Thiên Tân 2023, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đồng chủ trì Đối thoại Chiến lược quốc gia lần thứ 2 (26/6/2023) với chủ đề “Thúc đẩy động lực tăng trưởng mới để kiến tạo tương lai đất nước”.
Việt Nam đăng cai tổ chức Hội nghị WEF ASEAN 2018 tại Hà Nội từ ngày 11-13/9/2018, Hội nghị WEF – Mê Công lần đầu tiên ngày 25/10/2016 tại Hà Nội và Hội nghị WEF Đông Á từ 6-7/6/2010 tại Tp. Hồ Chí Minh.
Hợp tác cụ thể giữa WEF và các Bộ, ngành Việt Nam
Ngày 26/6/2023, tại Hội nghị WEF Thiên Tân, hai bên đã ký kết Biên bản ghi nhớ hợp tác Việt Nam – WEF giai đoạn 2023-2026 dưới sự chứng kiến của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Giáo sư Klaus Schwab, là nền tảng quan trọng thúc đẩy hợp tác hai bên trong giai đoạn mới. MOU tập trung vào hợp tác trong 6 lĩnh vực gồm: (i) Đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực lương thực thực phẩm; (ii) Phát triển kỹ năng đổi mới sáng tạo và chuyển đổi xanh; (iii) Cụm công nghiệp hướng tới phát thải ròng bằng 0; (iv) Thúc đẩy các hành động về nhựa, bao gồm Chương trình hành động đối tác toàn cầu về nhựa (GPAP); (v) Tài chính cho chuyển đổi năng lượng tái tạo; (vi) Hợp tác chuyển đổi số và thúc đẩy thành lập Trung tâm Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư (C4IR). Một số dự án hợp tác cụ thể đang được thúc đẩy gồm:
Trung tâm Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư
Ngày 15/9/2023, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh và WEF đã ký kết Tuyên bố chung hợp tác, trong đó có việc thành lập Trung tâm Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư (C4IR) tại Thành phố Hồ Chí Minh. Trung tâm C4IR tại Thành phố Hồ Chí Minh sẽ là một phần trong mạng lưới toàn cầu của WEF, tăng cường hợp tác với các Trung tâm C4IR trên thế giới để hỗ trợ việc đề xuất giải pháp và kiến nghị chính sách, nghiên cứu trên các lĩnh vực ưu tiên đột phá của Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và Việt Nam nói chung, huy động nguồn lực, vốn, hỗ trợ Chính phủ và doanh nghiệp áp dụng công nghệ mới phù hợp với xu thế quốc tế. Dự kiến, Biên bản Thỏa thuận đối tác thành lập Trung tâm C4IR sẽ được hai bên ký kết nhân dịp Hội nghị WEF Davos 2024.
Phát triển kỹ năng đổi mới sáng tạo và chuyển đổi xanh
Bộ LĐTBXH đang phối hợp cùng WEF xây dựng Ý định thư về việc tham gia của Việt Nam vào “Sáng kiến Mạng lưới toàn cầu tăng tốc thu hẹp khoảng cách kỹ năng”, hướng đến mục tiêu ký kết nhân dịp Hội nghị thường niên WEF Davos năm 2024. Sáng kiến do WEF đề xuất, đã được triển khai tại 35 quốc gia, trong đó có hai nước Đông Nam Á là Thái Lan và Campuchia. Mục tiêu của Sáng kiến là tận dụng lợi thế cơ cấu dân số vàng, góp phần nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, năng suất, chất lượng, hiệu quả lao động; đồng thời hình thành các kênh trao đổi thông tin thường xuyên về giáo dục nghề nghiệp và phát triển kỹ năng của Việt Nam với cộng đồng doanh nghiệp trên thế giới.
Thúc đẩy các hành động về nhựa, bao gồm Chương trình hành động đối tác toàn cầu về nhựa (GPAP)
Trên cơ sở MOU giữa Việt Nam và WEF giai đoạn 2023-2026, Bộ Tài nguyên và Môi trường và WEF đã trao đổi và dự thảo Bản ghi nhớ hợp tác thực hiện Chương trình đối tác hành động về nhựa (NPAP). Bản ghi nhớ hợp tác thực hiện NPAP là hoạt động NPAP giai đoạn 2, được triển khai trên cơ sở kết quả chương trình NPAP giai đoạn 1 (năm 2020), nhằm tăng cường hợp tác giữa các bên để hỗ trợ thực hiện việc tham gia của Việt Nam trên các diễn đàn đa phương về giảm thiểu và chấm dứt ô nhiễm nhựa, tạo điều kiện thuận lợi cho các sáng kiến nhằm giải quyết ô nhiễm nhựa trong bối cảnh Việt Nam đang chuyển sang giai đoạn tiến tới phát triển bền vững. Bản ghi nhớ hợp tác NPAP đã được ký kết nhân dịp Hội nghị Thượng đỉnh Hành động vì Khí hậu toàn cầu COP28 (UAE, 01-02/12/2023).
Đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực lương thực - thực phẩm
Trung tâm kết nối đổi mới sáng tạo lương thực – thực phẩm Việt Nam: Trung tâm có mục tiêu mở rộng quy mô và thúc đẩy chuyển đổi hệ thống thực phẩm và nông nghiệp, đưa Việt Nam trở thành nhà cung cấp hàng đầu các sản phẩm nông nghiệp có giá trị cao, xanh, bền vững và ít phát thải, góp phần triển khai Quyết định số 300/QĐ-TTg ngày 28/3/2023 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch hành động quốc gia chuyển đổi hệ thống lương thực - thực phẩm minh bạch, trách nhiệm và bền vững ở Việt Nam đến năm 2023. Hiện nay, dự án đang tập trung vào đầu tư và phát triển giống gạo ít phát thải, dự kiến sẽ tác động đến 1,5 triệu hộ canh tác. Việt Nam được đánh giá là một trong những quốc gia đi đầu trong việc thúc đẩy sáng kiến này. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã có Quyết định số 5430/QĐ-BNN-HTQT ngày 19/12/2023 phê duyệt Đề án thành lập Mạng lưới đổi mới sáng tạo lương thực thực phẩm tại Việt Nam.
Tổng thống Ukraine Zelensky tuyên bố Ukraine có tiềm năng để chiến thắng.
Ông Zelensky nói trong bài phát biểu buổi tối rằng: "Nhìn chung, hai tuần đầu năm nay đã tiếp thêm sức mạnh và khả năng của Ukraine. Có các gói hỗ trợ mới cho các chiến binh của chúng tôi. Có những thỏa thuận rất cần thiết về việc cùng sản xuất vũ khí và đạn pháo, và một vấn đề đặc biệt nhạy cảm là máy bay không người lái, sẽ có nhiều máy bay không người lái hơn.
Chúng tôi đang chuẩn bị thêm tin tốt về phòng không. Chúng tôi đang tăng cường sản xuất pháo binh cho Ukraine.
Ukraine có đủ tiềm năng để vượt qua con đường chiến tranh khó khăn này. Chúng ta có tiềm năng để tập hợp thế giới. Chúng tôi có tiềm năng để giành chiến thắng. Điều quan trọng là phải tin vào chính mình. Hãy tin tưởng vào Ukraine".
Trong khi đó, Andrii Yermak, người đứng đầu Văn phòng Tổng thống Ukraine, phát biểu tại Davos về kết quả thảo luận về Công thức Hòa bình Ukraine, cho rằng: "Tổng thống và nhóm của ông ấy sẽ không bao giờ đồng ý và sẽ không chấp nhận bất kỳ sự đóng băng xung đột nào. Điều này là không thể chấp nhận được đối với xã hội Ukraine... Ukraine không cần những xung đột đóng băng. Ukraine cần một nền hòa bình công bằng. Và Ukraine muốn ngăn chặn bất kỳ cuộc tấn công nào trong tương lai".
Tổng kết kết quả vòng đàm phán thứ 4 về kế hoạch chấm dứt chiến tranh của Ukraina, quy tụ hơn 80 quốc gia và tổ chức từ Châu Âu, Châu Á, Nam bán cầu, Chánh Văn phòng Tổng thống lưu ý tất cả những người tham gia đều có quan điểm riêng, tầm nhìn chung về các nguyên tắc chung của công thức hòa bình liên quan đến độc lập, toàn vẹn lãnh thổ của Ukraine và Hiến chương Liên hợp quốc. Về chi tiết của kế hoạch, Yermak lưu ý rằng "sẽ là nói dối nếu tôi nói rằng tất cả các vị trí đều hoàn toàn giống nhau".
"Điều quan trọng là tất cả các quốc gia liên quan thực sự và thẳng thắn muốn tham gia, giúp chấm dứt cuộc chiến này và thiết lập hòa bình. Tuy nhiên, có những quan điểm và ý tưởng khác nhau về cách thực hiện điều này. Các quốc gia khác nhau có những trải nghiệm khác nhau... ", quan chức này nói.
Yermak cũng đảm bảo rằng các đối tác của Ukraine sẽ không thúc đẩy nước này nhượng bộ về lãnh thổ.
"Các đối tác đã biết chúng tôi cũng như quan điểm của chúng tôi và tôn trọng nó... Tôi đã tham gia hầu như tất cả các cuộc họp cấp cao, bao gồm cả các nhà lãnh đạo, và chưa bao giờ nghe bất kỳ đối tác nào của chúng tôi thảo luận về bất kỳ thỏa hiệp nào từ phía chúng tôi mà chúng tôi không thể chấp nhận được – bao gồm cả vấn đề Crimea", ông kết luận.
Zala KUB-UAV có cánh rộng hình tam giác, được thiết kế tối ưu hóa tránh tạo ra nhiều tiếng ồn khi thực hiện nhiệm vụ. UAV có khả năng vận chuyển nhiều loại trọng tải với độ chính xác cao và có thể được sử dụng làm máy bay không người lái cảm tử hoặc hệ thống tình báo, giám sát và trinh sát (ISR). Hơn nữa, UAV Kub đã được hiện đại hóa và trở thành thành "một công cụ mới mạnh mẽ để thực hiện các cuộc không kích nhằm vào Ukraine", tạp chí Newsweek đưa tin.
"Khoảng một năm trước, phương Tây đã viết đủ loại bài báo về việc Nga đang thua các nước phương Tây về số lượng máy bay không người lái và sẽ không bao giờ bắt kịp họ. Về phần mình, chỉ riêng trong năm ngoái, phương Tây đã giao 23.000 máy bay không người lái cho Ukraine, mà quân đội Nga đã bắn hạ hầu hết là trong số đó. Những chiếc UAV này không tiếp cận được mục tiêu vì Nga sử dụng rộng rãi các loại vũ khí tác chiến điện tử. Các máy bay không người lái do Nga sản xuất, chẳng hạn như b và Lancet, đã khiến phương Tây bất ngờ", chuyên gia quân sự Alexey Leonkov nói với Sputnik.
Tính năng hiện đại của máy bay không người lái Zala KUB
Máy bay không người lái cảm tử Zala KUB-UAV được Công ty Zala Aero giới thiệu lần đầu tiên tại Triển lãm quốc phòng quốc tế (IDEX), được tổ chức ở Abu Dhabi vào tháng 2/2019. Cánh máy bay Zala KUB-UAV dài 1,21m và rộng 0,165m. Nó có thể di chuyển với tốc độ từ 80 đến 130km/giờ.
Máy bay có thể tải được bom và đạn nặng tối đa 3kg, có khả năng di chuyển gần như im lặng trong 30 phút với tốc độ tối đa 130km/h, tiếp cận mục tiêu cách xa hơn 40 km. Máy bay không người lái tấn công mục tiêu theo quỹ đạo thẳng đứng với khả năng dẫn đường có độ chính xác cao.
"Theo dữ liệu mới nhất, KUB-UAV sẽ được hiện đại hóa, chuyên gia Leonkov nói. - Nghĩa là, rất có thể, kho đạn sẽ được tăng cường. Có lẽ các chuyên gia sẽ gắn camera ảnh nhiệt lên UAV để tác chiến ban đêm. Điều này đặc biệt quan trọng hiện nay, vào mùa đông, khi tất cả các thiết bị phải làm nóng động cơ để không bị đóng băng, và tất nhiên, chúng sẽ phát sáng trên bề mặt bên dưới giống như cây thông Noel".
Chuyên gia quân sự lưu ý, khi tiếp cận mục tiêu, KUB-UAV di chuyển nhanh chóng và im lặng, khiến nỗ lực bắn hạ nó trở nên vô ích.
"Nhờ đó, KUB-UAV có thể tiêu diệt nhiều mục tiêu khác nhau, bao gồm cả lựu pháo M777 nổi tiếng, cùng các thiết bị khác và thậm chí cả các phương tiện phòng không của đối phương", chuyên gia quân sự cho biết.
"Lực lượng phòng không Ukraina đã không thể đối phó với máy bay không người lái kiểu này. Rõ ràng là đối phương đang cố gắng thích nghi, rất có thể họ đã tìm ra thứ gì đó như "thuốc giải độc" cho phiên bản trước của Kub. Vì thế các nhà phát triển phải đi trước và cải tiến nó để đảm bảo rằng Kub UAV vẫn là một công cụ hiệu quả trên chiến trường".
Vì sao UAV Nga khiến phương Tây chấn động?
Nga đã tăng cường sản xuất nhiều loại máy bay không người lái kể từ khi bắt đầu chiến dịch quân sự đặc biệt ở Ukraine. Một đặc trưng nổi bật của xung đột Ukraine là sự lên ngôi của máy bay không người lái.
Trước đây, máy bay không người lái Lancet cũng như các phiên bản nâng cấp của nó đã thu hút sự chú ý của các phương tiện truyền thông phương Tây nhờ những đặc điểm và hiệu quả độc đáo của nó. Bây giờ giới quan sát quân sự phương Tây dành sự quan tâm đặc biệt cho Zala b trong khi các nhà thiết kế Nga không ngừng cải tiến vũ khí của mình.
"Đối phương rất ngạc nhiên khi thấy rằng, biến thể mới của mẫu UAV Lancet là Izdeliye-53 bay trên quãng đường dài và đánh trúng máy bay tại các sân bay, trong khi các phương tiện tương tự của nước ngoài không thể tự hào về những thành công như vậy. Tức là, những chiếc UAV của họ không đạt được mục tiêu, nhiều máy bay không lái của họ thường xuyên bị bắn hạ. Hơn nữa, mặc dù NATO đã cung cấp cho Ukraine nhiều trạm radar để quan sát, phát hiện và tấn công các máy bay không người lái của chúng tôi, nhưng, những trạm này không hiệu quả", chuyên gia quân sự Nga lưu ý.
"Một nghiên cứu thú vị đã được thực hiện để phân tích 900 máy bay không người lái Lancet. Tính năng kỹ thuật của chúng rất cao, chúng có khả năng tấn công mục tiêu chính xác cao. Tất nhiên, máy bay không người lái cũng có những hạn chế nhất định về trọng lượng và tải trọng chiến đấu. Nhưng điều này cũng đã được sửa chữa. Tức là các nhà thiết kế Nga đang làm việc, tiếp tục cải tiến những vũ khí này, nhờ đó những máy bay không người lái của chúng tôi trở nên nguy hiểm hơn", ông Leonkov nói.
Chuyên gia quân sự lưu ý rằng, Nga bắt đầu sản xuất máy bay không người lái thuộc dòng FPV với khả năng truyền tải hình ảnh góc nhìn thứ nhất cho người dùng, có thể tấn công các mục tiêu đang di chuyển, bao gồm xe tăng và các phương tiện bọc thép khác, đồng thời tiếp tục hiện đại hóa chúng. Ông Leonkov nhấn mạnh rằng, kết quả là, "các tổ hợp công nghiệp-quân sự phương Tây không có đủ thời gian để phát triển "thuốc giải độc" chống lại máy bay không người lái của chúng tôi".
