Taliban đã có thỏa thuận ngầm với Mỹ để không tấn công Kabul trước thời hạn Mỹ rút quân khỏi Afghanistan nhưng bị Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani phá vỡ. Ảnh AP.
Theo Asahi, Suhail Shaheen, một phát ngôn viên cấp cao của Taliban, người đồng ý trả lời phỏng vấn Asahi Shimbun vào ngày 19/9 đã có những tiết lộ đáng chú ý về các cuộc đàm phán giữa Taliban và quan chức chính phủ Mỹ đồng thời giải thích quyết định phá vỡ thỏa thuận của lực lượng này chỉ một ngày sau khi đạt được nó.
Theo ông Shaheen, một cuộc họp đã được tổ chức trong phòng khách sạn Doha vào ngày 14/8 giữa Mullah Baradar - người đứng đầu bộ phận chính trị của Taliban, hiện là Phó Thủ tướng thứ nhất và Zalmay Khalilzad, đặc phái viên của chính phủ Mỹ. Shaheen cho biết, ông cũng có mặt trong cuộc họp.
Vào thời điểm đó, lực lượng Taliban đã chiếm giữ các khu vực rộng lớn của Afghanistan và phía Mỹ đưa ra yêu cầu họ không tiến vào Kabul cho đến thời hạn rút quân của Mỹ vào cuối tháng 8 để cho phép những người có quan hệ với Mỹ sơ tán.
Taliban đã đồng ý, một phần vì họ muốn duy trì các chức năng hành chính của chính phủ Afghanistan bằng cách để các quan chức chính phủ tiếp tục giữ các chức vụ của họ nhằm đảm bảo sự chuyển giao quyền lực hòa bình từ chính phủ của Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani.
Shaheen cho biết, Taliban đã đồng ý rằng "sẽ không tiến vào Kabul và chúng tôi sẽ bàn về việc chuyển giao quyền lực một cách hòa bình cho chúng tôi".
Nhưng thỏa thuận đã tan vỡ ngay ngày hôm sau bởi Tổng thống Ashraf Ghani và nhiều quan chức chính phủ Afghanistan bỏ trốn ra nước ngoài vào ngày 15/8.
“Chúng tôi muốn tránh khoảng trống quyền lực. Có một thỏa thuận rằng chúng tôi sẽ đợi ở ngoại ô thành phố và không tiến vào (Kabul) cho đến khi chúng tôi tìm ra giải pháp để chuyển giao quyền lực một cách hòa bình cho chúng tôi. Nhưng chính quyền Ghani đã bỏ rơi chính phủ và các bộ trưởng đã bỏ rơi các bộ mà họ lãnh đạo", phát ngôn viên của Taliban nói.
Phát ngôn viên cấp cao của Taliban, Suhail Shaheen. Ảnh Asahi
Shaheen giải thích thêm rằng, khoảng trống quyền lực dẫn đến "những tên cướp và kẻ trộm vào thành phố, cướp bóc và thậm chí giết hại một số người".
“Chúng tôi buộc phải vào thành phố để bảo vệ tài sản cũng như nhân phẩm và tính mạng của người dân", Shaheen giải thích.
Vì Tổng thống Ashraf Ghani bỏ trốn, chính phủ Afghanistan thời điểm đó ngừng hoạt động nên Taliban gặp rất ít sự kháng cự khi lực lượng của họ tiến vào Kabul chủ yếu là do chuỗi chỉ huy giữa các lực lượng an ninh của chính phủ đã bị phá vỡ.
Mặc dù truyền thông địa phương Afghanistan đã đưa tin về các hành động cướp bóc, nhưng vẫn chưa rõ liệu có bất kỳ vụ giết người nào xảy ra hay không.
Khalilzad, đặc phái viên Mỹ cũng đã tiết lộ những điều tương tự trong một cuộc phỏng vấn với tờ Financial Times của Anh.
“Chúng tôi đã có một thỏa thuận với Taliban để không vào Kabul”, ông Khalilzad xác nhận.
Nhưng sau khi Tổng thống Ghani chạy trốn khỏi Afghanistan, Khalilzad cho biết các quan chức Taliban đã hỏi ông rằng: "Bây giờ các ông có chịu trách nhiệm về an ninh của Kabul không?"
Khalilzad đã trả lời rằng Mỹ không thể làm như vậy. Sau đó, lực lượng Taliban đã tiến vào Kabul.
Trong khi Shaheen cho biết, Taliban tiến vào thủ đô để duy trì an ninh ở đây, thì tình trạng hỗn loạn đã diễn ra ngay sau đó khi hàng chục nghìn người Afghanistan đổ xô đến sân bay quốc tế Kabul trong nỗ lực tuyệt vọng để lên các chuyến bay quân sự của Mỹ.
Vào thời điểm hỗn loạn đó, các chiến binh thánh chiến Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) đã thực hiện một vụ đánh bom liều chết gần sân bay khiến hàng loạt dân thường và lính Mỹ thiệt mạng.
Trong cuộc phỏng vấn, Shaheen cũng tiết lộ rằng Taliban đã bắt đầu soạn Hiến pháp mới.
Trong nỗ lực xoa dịu những lo ngại của cộng đồng quốc tế về số phận của phụ nữ Afghanistan khi Taliban một lần nữa nắm quyền, ông Shaheen nói: “Chúng tôi sẽ cố gắng viết ra những quyền cơ bản của cả đàn ông và phụ nữ Afghanistan".
Đăng nhận xét