Tập 2 của gameshow Thương vụ bạc tỷ (Shark Tank) mùa 4 đã chào đón Wiibike - một startup khoa học công nghệ trong lĩnh vực giao thông xanh. Nguyễn Thị Thu Hằng - đồng sáng lập và điều hành startup này đến Shark Tank để kêu gọi 1,5 tỷ đồng cho 1% cổ phần.
Nguyễn Thị Thu Hằng - đồng sáng lập và điều hành Wiibike được các shark nhận xét là "Xinh
Thu Hằng giới thiệu: Sản phẩm chính của Wiibike là các dòng xe đạp trợ lực điện nguyên chiếc, sử dụng “năng lượng xanh” - pin lithium, khung xe làm từ nhiều chất liệu khác nhau, trong đó có khung xe tre là vật liệu tái tạo thân thiện với môi trường. Bên cạnh đó, Wiibike còn cung cấp bộ Wiibike kit để có thể biến xe đạp thường thành xe đạp trợ lực điện trong vòng 15 phút.
Các shark liên tiếp đặt ra câu hỏi về doanh thu và lợi nhuận, tình trạng doanh nghiệp, điểm khác biệt và nổi bật của sản phẩm, bản quyền công nghệ,… Giải đáp thắc mắc của các shark, Thu Hằng cho biết: Wiibike có sản phẩm thử nghiệm từ năm 2017; lãi gộp 51%, doanh thu 2,3 tỷ trong 9 tháng tính từ tháng 7/2020. “Wiibike chưa triển khai bất kỳ chiến dịch quảng bá nào nhưng nó đã tự nhiên thu hút được 300 khách hàng mua chiếc xe này”, Thu Hằng tự hào chia sẻ.
Shark Bình chỉ ra bài toán khó giải hơn dành cho Wiibike: Cách để bán được hàng. Theo đó, trong 9 tháng, Wiibike chỉ bán được hơn 2 tỷ, như vậy công ty có thể vẫn đang lỗ nhưng đã định giá công ty 150 tỷ là "ngáo". Tuy nhiên, về phía startup, họ có cơ sở để tự tin vào doanh nghiệp và sản phẩm của mình khi tiết lộ “ngay khi đưa hàng vào các hệ thống phân phối là bán được hàng ngay. Có những khách hàng còn thanh toán tiền trước khi nhận hàng”.
Bên cạnh đó, startup cũng đã tìm hiểu các phương pháp định giá trước khi đến Shark Tank. Thứ nhất, định giá theo giá trị tài sản chắc chắn không áp dụng được với startup. Thứ hai, theo chiết khấu dòng tiền (DCF): Từ nay đến năm 2030, Wiibike sẽ bán ra 2 triệu xe, tương ứng 600 triệu USD, lợi nhuận sau thuế là 67 triệu USD. Thứ ba là dựa vào các case study (trường hợp) tương tự, rằng đã có startup tương tự tham gia Shark Tank và được định giá 6 triệu USD. Khi kết hợp cả 3 phương pháp lại thì Wiibike đã chọn con số thấp nhất.
Các shark đã có những tranh luận thú vị trước sự xuất hiện của nữ CEO "xinh - xanh - sạch".
Câu trả lời này của nhà đồng sáng lập không thuyết phục được các shark, đặc biệt là ở phương pháp định giá thứ 2. Shark Bình có lời khuyên cho Wiibike là không nên sử dụng phương pháp chiết khấu dòng tiền quá sớm. Phương pháp này chỉ được sử dụng cho các doanh nghiệp đã có dòng tiền tương đối ổn định. “Em nên offer cho các shark một định giá “biết điều” hơn và nói thật là hơi bị “ngáo” DCF”, Shark Bình nhận xét.
Tiếp lời shark Bình, shark Hưng khai thác thêm các chỉ số về phát thải CO2 khi sử dụng xe đạp điện thay cho xe máy. Shark Hưng nhận xét, đây là mô hình kinh doanh không mới, khó chấp thuận đây là phát minh sáng chế mà chỉ dừng lại ở kiểu dáng công nghiệp hoặc giải pháp hữu ích. Kiểu dáng xe không đẹp, không thể hiện được phong cách. Các con số đưa ra cũng không thuyết phục được shark. Vì vậy, shark Hưng không đầu tư.
Shark Việt và shark Liên là các "cá mập" tiếp theo từ chối đầu tư vào Wiibike. Lý giải về quyết định của mình, shark Việt cho rằng, Wiibike chưa có lịch sử kinh doanh, chưa chứng minh được khả năng quản lý và chiếm lĩnh thị trường. Trong khi đó, shark Liên thích lý tưởng của dự án nhưng sợ “đốt tiền” vô ích.
Sau khi nghe phần đánh giá của shark Liên, nhà đồng sáng lập Thu Hằng đã rơi nước mắt, cho biết những điều shark Liên vừa chia sẻ cũng là câu chuyện mà startup đã nghe suốt 3 năm nay. Nhưng Wiibike luôn kiên định một triết lý trong kinh doanh rằng: Những điều mình làm sẽ đóng góp những giá trị đích thực và tạo sự ảnh hưởng lớn tới lối sống, môi trường sống của người dân Việt Nam. Và dù có gọi vốn thành công hay không, Thu Hằng khẳng định sẽ vẫn tiếp tục thực hiện ước mơ này.
Để thuyết phục 2 shark còn lại, Thu Hằng tiết lộ: “Xe đạp trợ lực điện Wiibike là xe đạp trợ lực điện duy nhất thuyết phục được một tập đoàn bán lẻ hàng đầu châu Á - Nhật Bản. Họ đã chào đón sản phẩm này và họ xem đây là sản phẩm mũi nhọn để kinh doanh tại thị trường Việt Nam”.
Sau phần chia sẻ thêm của nhà đồng sáng lập, shark Phú đưa ra đề nghị 1,5 tỷ cho 10% cổ phần. Tuy không chấp nhận được định giá của startup, nhưng shark Bình cũng đưa ra đề nghị 3 tỷ cho 33% cổ phần. Lý giải về quyết định của mình, shark Bình chia sẻ, anh thích “lý tưởng của startup và mô hình kinh doanh có chính nghĩa”. Tuy nhiên, shark Bình chỉ thấy một điểm thú vị ở startup này là bộ kit chuyển đổi xe đạp thường thành xe đạp điện, do đó startup sẽ phải thay đổi định hướng kinh doanh khi nhận đầu tư từ shark công nghệ này.
Shark Phú và Shark Bình tiếp tục đưa ra nhiều nhận định khác nhằm thuyết phục startup chọn đề nghị đầu tư của mình. Nếu shark Phú khuyên Thu Hằng đừng quan tâm đến tiền mà hãy xem ai giúp mình được lâu dài thì shark Bình “chốt” thêm một đề nghị rất có lợi cho startup: Nếu hòa vốn trong năm nay thì sẽ tách 5% từ 33% để thưởng lại cho đội ngũ Wiibike và cam kết đầu tư thêm các vòng sau.
Trong khi đó, shark Phú nhắn nhủ nữ CEO xinh đẹp hãy nhìn sâu vào đôi mắt nhà đầu tư, xem ai mới có thể giúp đỡ cô lâu dài. Cuộc chiến chỉ kết thúc khi shark Phú hùng hồn tuyên bố nếu năm nay hòa vốn, shark sẵn sàng đầu tư gấp 10 lần cho Wiibike và thủ thỉ: "Anh rất bận, muốn anh đồng hành thì phải chủ động".
Trước màn thả thính đỉnh cao của shark Phú, shark Hưng chỉ có thể cười nói với Shark Bình: "Đã nói với Bình ngay từ đầu rồi, cứ xinh - xanh - sạch là xong". Theo shark Hưng, đúng ra ngay từ đầu shark Bình không cần tham gia thương vụ này vì đã thấy đó là của shark Phú.
Thật vậy, sau một thời gian trao đổi qua lại giữa 2 shark và startup, Thu Hằng chốt đề nghị của shark Phú với mong muốn shark Phú sẽ đồng hành thường xuyên cùng doanh nghiệp. Chia sẻ sau đó, Thu Hằng cho biết, dù mức định giá không đạt được như kỳ vọng nhưng chị không muốn mặc cả với các shark vì quan trọng Wiibike đang mong muốn có được sự đồng hành của các shark, đặc biệt là shark Phú vì shark này có hệ thống sản xuất và phân phối tương đồng với Wiibike.
Đăng nhận xét